Artroskopi Nedir? Çeşitleri Nelerdir?
Son Güncelleme Tarihi : Ağustos 21, 2024
Artroskopi, eklem sorunlarının teşhis ve tedavisinde kullanılan bir yöntemdir. Bu yöntem sayesinde eklem içi görüntülemeye ihtiyaç duyulurken büyük cerrahi kesilere gerek kalmaz. Artroskopi işlemi için bir araç olan “artroskop” kullanılır. Bu araç, dar ve uzun bir tüp şeklinde olup ışık ve fiber optik bir video kamera ile donatılmıştır. Artroskop, küçük kesiler aracılığıyla eklem içine yerleştirilir ve eklem içindeki görüntüler canlı olarak bir video monitöre aktarılır. Gerekli durumlarda, cerrahi aletler kullanılarak eklem hasarları onarılabilir.
Artroskopi, açık cerrahi işlemlere göre daha az doku hasarına yol açar ve bu nedenle komplikasyon riski daha düşüktür. Bu yöntem, genellikle tendon yaralanmaları, bağ yırtıkları, kemik ve kıkırdak gibi yumuşak dokuların çıkarılması, sinir sıkışmaları ve iltihaplanma gibi durumlarla ilişkilendirilen eklem sorunlarının tedavisinde tercih edilir.
Artroskopi Çeşitleri Nelerdir?
Artroskopi, çeşitli bölgelerdeki eklemlerin muayene edilmesi, rahatsızlıkların teşhisi ve tedavisi için kullanılan tıbbi bir yöntemdir. Bu yöntem, büyük cerrahi müdahalelere gerek kalmadan uygulanabilir ve yaygın olarak kullanılan artroskopi türleri şunlardır:
Omuz artroskopisi: Rotator manşet kası yırtıkları, kemik oluşumları (osteofitoz), omuz sıkışma sendromu, osteoartrit ve labrum yırtıkları gibi durumlar için kullanılır.
Dirsek artroskopisi: Sinovit, osteoartrit, romatoid artrit, gevşek kemik ve kıkırdak, dirsek çıkık ve kırıkları, tenisçi dirseği ve golfçü dirseği gibi durumlarda uygulanır.
El ve el bileği artroskopisi: Bağ yırtıkları, kronik bilek ağrısı, ganglion kistleri ve bilek kırıkları için uygundur.
Kalça artroskopisi: Femoroasetabular sıkışma, kalça labrum yırtıkları, sinovit, displazi, tendon yırtılmaları ve sinir sıkışmaları tedavisinde kullanılır.
Diz artroskopisi: Eklem iltihapları (sinovit), kemik kırıkları, menisküs yırtılması, ön çapraz ve iç yan bağ yaralanmaları durumunda uygulanır.
Ayak ve ayak bileği artroskopisi: Bağ yırtıkları, bilek kırıkları, sinir sıkışması gibi durumlar için kullanılır.
Artroskopi, kemik ve eklem sorunlarının akut veya kronik rahatsızlıklarının tedavisinde etkili bir yöntemdir. Bu tür hastalıkların tedavisinde önce kilo kaybı, egzersiz, ilaçlar, steroid enjeksiyonları, fizik tedavi ve istirahat gibi tedaviler uygulanır. Ancak bu tedavilere rağmen rahatsızlık geçmiyorsa artroskopi düşünülebilir. Artroskopinin uygulandığı başlıca durumlar şunlar olabilir:
- Diz, omuz, el ve ayak bileği eklemleri çevresindeki dokuların iltihaplanması (sinovit),
- Eklem içinde gevşek kemik veya kıkırdak parçalarının bulunması,
- Kıkırdak hasarı veya yırtılması,
- Tendon veya bağ yaralanmaları,
- Omuz sıkışması, omuz çıkığı, karpal tünel sendromu ve dizde dengesizlik gibi sorunlar.
- Ayrıca, artritin neden olduğu bazı kemik ve eklem problemleri de artroskopi ile tedavi edilebilir.
Artroskopi Avantajları Nelerdir?
Artroskopi ameliyatı, minimal invaziv (en az kesiyi içeren) bir prosedürdür ve bu nedenle diğer açık ameliyatlarla karşılaştırıldığında birçok avantaja sahiptir. Bu avantajlar şunlardır:
- Daha az ağrı hissi,
- Daha az kan kaybı,
- Minimal iz,
- Hızlı iyileşme,
- Hastanede uzun süre yatış gerekmez veya kısa süreli yatış,
- Hızlı bir şekilde günlük yaşama dönüş,
- Hızlı bir şekilde fiziksel aktiviteye geri dönüş.
- Cerrahi prosedürler her zaman avantajlar ve dezavantajlar içerir. Ancak artroskopi, açık ameliyatlarla karşılaştırıldığında daha avantajlı bir seçenek olarak kabul edilir.
Artroskopi Dezavantajları Nelerdir?
Ameliyatlar, avantajlarının yanı sıra bazı dezavantajlar içerebilir. Artroskopi genellikle güvenilir bir prosedür olsa da, olası komplikasyon riskleri göz önünde bulundurulmalıdır. Artroskopinin potansiyel komplikasyonları ve dezavantajları aşağıda sıralanmıştır:
- Enfeksiyonlar,
- Akciğerlerde veya bacaklarda kan pıhtıları gibi derin ven trombozu,
- Sinir veya dokularda hasar,
- Aşırı kanama ve şişlik,
- Geçmeyen ağrılar,
- Anesteziye karşı alerjik reaksiyon.
- Cerrahi müdahaleler neredeyse her zaman bu tür komplikasyon riskleri taşır. Artroskopi minimal invaziv bir yöntem olduğundan, komplikasyon riskini azaltmaya yardımcı olur.
Artroskopi Ameliyatına Nasıl Hazırlanılır?
Ameliyat öncesi doktorunuz, artroskopi ameliyatına hazırlık için bazı önlemler hakkında sizi bilgilendirir. Ameliyat öncesi hazırlık aşamasında, beslenme alışkanlıkları, ilaçlar, yaşam tarzı değişiklikleri ve egzersiz düzenlemeleri gibi konular ele alınabilir. Ameliyat öncesi hazırlık için dikkate almanız gereken bazı uygulamalar şunlar olabilir:
- Aşırı kilolu veya obez iseniz, doktorunuz kilo vermenizi önerebilir.
- Sigara ve alkol kullanıyorsanız, belirli bir süre bu alışkanlıklardan uzak durmanız istenebilir.
- Kanama riskini artırabilecek ilaçlar, örneğin varfarin gibi, ve diyet takviyeleri kullanımına ara vermeniz gerekebilir.
- Ameliyat öncesinde ağır fiziksel aktivitelerin sınırlanması gerekebilir.
- Ameliyatın türüne ve anestezi yöntemine bağlı olarak, katı yiyecek tüketimini ameliyat öncesinde 8-12 saat kadar kesmeniz gerekebilir.
- Artroskopi sonrası, günlük işlerinizi yaparken taşıt kullanmaktan kaçınmanız istenebilir.
- Rahat hareket edebilmeniz için dar ve sıkı giysiler yerine bol ve rahat kıyafetler giyilmesi önerilebilir.
Artroskopi Nasıl Uygulanır?
Artroskopi işlemi, anestezi uygulamasıyla başlar. Ameliyat yapılacak bölgenin büyüklüğüne göre hangi tür anestezinin kullanılacağı belirlenir. Sınırlı bir alanda gerçekleştirilecek artroskopilerde genellikle lokal anestezi tercih edilir. Bu durumda kişi uyanık kalır, ancak sadece eklem içindeki hareketleri hisseder. Ayrıca vücudun alt kısmını uyuşturan spinal veya epidural anestezi de lokal anestezi seçeneklerindendir. Bu tür anestezi, bel omuriliğine küçük bir iğne aracılığıyla uygulanır. Ancak işlem zorluğu ve süresine bağlı olarak bazı durumlarda genel anestezi gerekebilir. Genel anestezi, damardan verilir ve kişinin bilinci ameliyat süresince kapalıdır.
Ameliyat edilecek bölge uygun bir şekilde konumlandırılır ve küçük bir kesik yapılır. Bu kesitten artroskopi aleti içeri sokulur ve elde edilen görüntüler bir monitöre aktarılır. İşlem sırasında cerrah, gerektiğinde ek kesiler yaparak eklemdeki onarımları, kesmeleri ve çıkarmaları yapabilir. Bu ek kesilere yerleştirilen cerrahi aletlerle eklem ve kemik yapısının düzeltilmesi sağlanır. İşlem tamamlandığında küçük bir dikiş atılır ve yaralar özel bantlarla kapatılarak bandajlanır.
Artroskopi Sonrası İyileşme Dönemi
Artroskopi ameliyatından sonra eve gitmeden önce genellikle birkaç saat dinlenmek gerekmektedir. Bu süre zarfında doktor, gerekli ağrı kesicileri ve pıhtılaşmayı önleyici ilaçları reçete eder ve egzersizler önerir. Ayrıca destek olarak atel, koltuk değneği veya askı kullanmanız gerekebilir. İyileşme döneminde dikkat edilmesi gereken bazı bakım önerileri şunlar şekildedir:
Yaraların Kuru Tutulması: Ameliyat sonrası bir süre boyunca yaraların kuru tutulması önerilir. Bu, yara iyileşme sürecini hızlandırabilir.
Alkol ve Sigara Kullanımından Kaçınmak: Alkol ve sigara kullanımından kaçınmak, iyileşme sürecini hızlandırmaya yardımcı olabilir.
Dinlenme: İşlem sonrası birkaç gün boyunca günlük aktivitelerden kaçınmak ve dinlenmek, iyileşmeyi destekleyebilir.
Buz Uygulaması: İlk 24 saat boyunca buz uygulaması, şişliği azaltmada ve ağrının hafifletilmesinde etkili bir yöntem olabilir.
Özel Egzersiz ve Rehabilitasyon: Doktorunuz iyileşme sürecinde yapmanız gereken özel egzersizleri ve rehabilitasyon yöntemlerini önerebilir.
Yükseltilmiş Pozisyon: Diz ve dirsek gibi bölgelerin yükseltilmesi, ağrıları hafifletmede yardımcı olabilir.
Ameliyat sonrası birkaç gün boyunca sertlik, şişlik, morarma, kızarıklık veya ağrı gibi semptomlar normaldir. Doktorunuz bu semptomlara yönelik gerekli ilaçları reçete edecektir.
Artroskopi Hakkında Sık Sorulan Sorular
Artroskopi ameliyatı riskli mi?
Cerrahi işlemler, nadiren de olsa risk taşıyabilir, hatta küçük olasılıklarla bile. Artroskopi ameliyatına bağlı olarak enfeksiyon, uzun süreli şişlik ve ağrı, uyuşma veya karıncalanma, kan pıhtıları gibi komplikasyonlar ortaya çıkabilir. Eğer ameliyat sonrası ilaçlarla geçmeyen ağrı, ateş, kızarıklık, şişlik, uyuşma, kesi yerlerinden sızıntı veya kanama gibi belirtileriniz varsa, kesinlikle doktorunuzla iletişime geçmelisiniz.
Artroskopi ameliyatı sonrası yürüyebilir miyim?
Artroskopi işleminden sonra hastalar genellikle aynı gün içinde taburcu edilir ve dinlenmeleri tavsiye edilir. Ameliyat sonrası yürümek mümkün olabilir, ancak aşırıya kaçmamak önemlidir. Ameliyat bölgelerinin ağrısız, şişmeyen ve kanamayan kalması için uzun süreli yürüyüşlerden kaçınılmalıdır. Ayrıca, ameliyattan sonra birkaç gün içinde günlük aktivitelere dönüş yapılabilir. Doktorunuzun önerdiği egzersiz programını düzenli olarak yapmak da önemlidir.
Artroskopi ameliyatı sonrası ne zaman iyileşirim?
Ameliyat sonrası iyileşme süreci, kişinin bağışıklık sistemi, cerrahi türü ve olası komplikasyonlara bağlı olarak değişebilir. Eklem iyileşmesi genellikle birkaç hafta alır ve tamamen normale dönme süreci aylarca sürebilir. İyileşme döneminde, fizik tedavi ve rehabilitasyon programlarına ihtiyaç duyulabilir. Genellikle ameliyat sonrası ilk birkaç gün içinde hafif masa başı işlere ve kolay aktivitelere dönüş yapılabilir. Yaklaşık olarak 1-3 hafta sonra araba kullanmaya başlamak mümkün olabilir ve birkaç hafta sonra günlük rutin aktivitelere geri dönmek mümkün olabilir. İyileşme sürecinde düzenli doktor kontrolleri ve muayeneleri önemlidir ve herhangi bir sorunun doktora bildirilmesi gereklidir.
Artroskopi ameliyatı fiyatı nedir?
Artroskopi ameliyatının maliyeti, yerel bölge, şehir ve hastane gibi faktörlere bağlı olarak değişebilir. Ayrıca, yapılan artroskopi türü de maliyeti etkileyebilir. Fiyatlar, gerekli tetkiklerin ve testlerin, kullanılan cerrahi ekipmanın türünün ve cerrahın uzmanlığının bir kombinasyonuna dayanmaktadır. Artroskopi ameliyatının maliyeti hakkında daha fazla bilgi almak için doktorunuza danışmanız önemlidir.
Artroskopi ameliyatının sizin için uygun bir seçenek olup olmadığını belirlemek ve tedavi sürecini başlatmak için gerekli kontrolleri yaptırmayı unutmamanız önemlidir.