Beta HCG nedir? testi nasıl yapılır?

Gebelik planlayanlar için bilinen Beta HCG, insan koryonik gonadotropini hormonunun bir türüdür. Bu hormon, gebeliğin erken evrelerde tespit edilebilmesini sağlar ve hem sağlık kuruluşlarındaki kan testlerinde hem de evde yapılabilecek idrar testlerinde ölçülür. Halk arasında “hamilelik hormonu” olarak bilinen Beta HCG, yüksek seviyede bulunduğunda genellikle gebelikle ilişkilendirilse de, bazı hastalıklar sebebiyle de artış gösterebilir. Bu yüzden Beta HCG’de yükseklik bulunan bireylerde ileri araştırmalar ve takip gereklidir.

Beta HCG nedir?
Beta HCG testi nasıl yapılır?
Gebelik haftasına göre Beta HCG hesaplama
Beta HCG yüksekliği nedir?
Beta HCG seviyesi nelerden etkilenir?

Beta HCG nedir?

Beta HCG, insan koryonik gonadotropin hormonunun iki alt türünden biri olan beta türüdür. Gebeliğin başlangıç evrelerinde bile yüksek seviyelerde bulunabilir. Hem kan testleri hem de idrar testleri ile kolaylıkla ölçülebilir. Kan testleri, idrar testlerinden daha erken ve kesin sonuçlar verebilir. Beta HCG testleri, kantitatif kan gebelik testi, kantitatif HCG testi veya kantitatif seri Beta HCG testi gibi isimlerle anılabilir. Kan testleri hızlı sonuç verirken, evde yapılan idrar testleri dehidrasyon ve testin yapıldığı saate bağlı olarak değişebilir. Kan testleri ile idrar testlerinin algılayamadığı düşük HCG hormonu seviyeleri de tespit edilebilir.

Beta HCG testi nasıl yapılır?

Beta HCG hormonu, döllenme sonrası ve hamileliğin başlangıcında plasenta hücreleri tarafından salgılanmaya başlar. Plasenta, embriyonun rahim duvarına tutunmasını ve anneden bebeğe kan alışverişini sağlar. HCG hormonu, döllenmeden yaklaşık 11 gün sonra kanda, daha sonra ise idrar testlerinde saptanabilir. Kan testlerindeki değerler gebeliğin süresine dair ortalama bilgi verebilir.

Beta HCG testi, kolay bir kan testiyle yapılır ve sonuçlar genellikle aynı gün içinde alınabilir. Bu test için ek testlere gerek yoksa, tek bir kan örneği yeterlidir. Testten önce özel bir hazırlık gerekmez ve günün herhangi bir saatinde yapılabilir. Kan örneği alınması sırasında kol üst kısmına elastik bir bant geçirilir, cilt alkolle temizlenir ve iğne ile kan alınır. Kan alımı sonrasında 10 dakika süresince pamukla baskı yapılması önerilir. Sonuçları alındıktan sonra hekiminize danışabilirsiniz.

Gebelik haftasına göre Beta HCG hesaplama

Beta HCG, gebelik planlayanlar tarafından sıkça duyulan, insan koryonik gonadotropin hormonunun bir türüdür. Gebelik olmayan bireylerde normal Beta HCG değerleri genellikle 0-10 mlU/mL aralığındadır. Bu değerlerin üstüne çıkan Beta HCG seviyeleri, özellikle aktif cinsel yaşama sahip üreme çağındaki kadınlar için çoğunlukla gebeliğin bir işareti olabilir. Beta HCG seviyeleri ve gebelik haftasına göre bu hormonların artış düzeyleri, pek çok kişi tarafından merak edilen bir konudur. Gebelik haftasının hesaplanmasında Beta HCG düzeyleri kullanılabilir. Gebelik haftalarına göre Beta HCG değerleri şu şekildedir:

hafta: 5-50 mlU/mL
hafta: 5-426 mlU/mL
hafta: 18-7.340 mlU/mL
hafta: 1.080-56.500 mlU/mL
ve 8. hafta: 7.650-229.000 mlU/mL
ve 12. hafta: 25.700-288.000 mlU/mL
ve 16. hafta: 13.300-254.000 mlU/mL
ve 24. hafta: 4.060-165.400 mlU/mL
ve 40. hafta: 3.640-117.000 mlU/mL

Beta HCG hormonunun en önemli görevi, gebeliğin erken dönemlerinde tespit edilmesini sağlamaktır. Hormon seviyelerinin normal değer aralığı geniş olduğundan, hormon düzeyinin düşük veya yüksek olması anne ve bebeğin sağlığı açısından herhangi bir endişe teşkil etmez. 4. ve 5. haftalardan itibaren Beta HCG takibine genellikle gerek olmaz. Bu dönemden sonra gebelik, rutin kontroller, ultrason görüntülemeleri ve diğer tanı testleriyle takip edilir. Gebeliğin 4. ve 5. haftalarında hormon değerlerinin miktarından ziyade, hafta hafta nasıl değiştiği önemlidir.

Beta HCG yüksekliği nedir?

Yüksek Beta HCG seviyesi genellikle gebeliğin göstergesidir, ancak bu hormonun yüksekliği tek başına sağlıklı bir gebeliğin varlığını doğrulamak için yeterli değildir. 10 mlU/mL’nin üzerinde tespit edilen Beta HCG için en uygun yaklaşım, testin 48-72 saat sonra tekrarlanmasıdır. Gebelik haftası belirlenen bireylerde, beklenen haftaya göre normalden yüksek Beta HCG seviyeleri görülmesi, yanlış hesaplanmış gebelik haftası, molar gebelik veya çoğul gebelik gibi nedenlerle açıklanabilir. Bu durumlar, düzenli hormon takibi ve ultrason görüntülemeleri ile izlenmelidir. Gebeliğin 4. veya 5. haftalarından sonra, bebek kesesinin ultrasonda görülmesi beklenir.

Beta HCG düşüklüğü, gebeliğin olmadığı durumlarda normal kabul edilir. Gebelik şüphesi olanlarda düşük Beta HCG seviyeleri, dış gebelik, yanlış hesaplanan hamilelik haftası veya beklenmeyen düşükler gibi nedenlerle ortaya çıkabilir ve bu durumlar ileri tanı testleriyle değerlendirilmelidir.

Beta HCG seviyesi nelerden etkilenir?

Beta HCG testinin pozitif çıkması, büyük ihtimalle gebelik anlamına gelir. İdrar testlerinde yanlış sonuçlar görülebilirken, kan testlerinin yanılma oranı oldukça düşüktür. Prostat kanseri gibi bazı kanser türleri veya çok erken evredeki düşükler yanlış pozitif sonuçlara neden olabilir. İnfertilite tedavisi görenlerde kullanılan bazı ilaçlar da Beta HCG seviyelerini etkileyebilir. Antibiyotikler, oral kontraseptifler ve hormon ilaçları da Beta HCG düzeylerini etkileyebileceğinden, testten önce kullanılan ilaçlar doktora bildirilmelidir. Düşükle sonuçlanan gebeliklerde, Beta HCG seviyeleri 4-6 hafta içinde normale döner. Bu süre kürtaj durumunda farklılık gösterebilir. Düşük ya da gebeliğin sonlandırılmasından sonra hormon seviyesinin normale dönüşü kontrol edilebilir. Gebelik tespit edildikten sonra, düşük ihtimali veya diğer sorunlar olmadığı sürece, hormon seviyelerinin sürekli kontrolü gerekli değildir.

Hamile olabileceğinizi düşünüyorsanız, Beta HCG testi için bir sağlık kuruluşuna başvurabilir, test pozitif çıkarsa kontrol sürecinizi ve takip planınızı hekim önerileriyle oluşturabilirsiniz.