Endoskopik Retrograd Kolanjiyo Pankreatografi
Endoskopik Retrograd Kolanjiyo Pankreatografi, safra yolları ve pankreas kanalı hastalıklarının tanı ve tedavisinde uygulanan bir endoskopik yöntemdir. Günümüzde, MR teknolojisindeki hızlı gelişmeler nedeniyle (MRCP gibi), Endoskopik Retrograd Kolanjiyo Pankreatografi, artık tanı amaçlı kullanılmamakta, sadece tedaviye yönelik uygulanmaktadır.
Neden yapılır?
Tedavi (girişim) amaçlı:
Sfinkterotomi:
Ana safra kanalı ile ana pankreatik kanalın açıldığı papilla majör denilen
yerdeki sfinkter görevi yapan kas dokusu, bu kanallara daha etkili bir şekilde
müdahale edebilmek amacıyla, özel kateterler vasıtasıyla kesilip, bu giriş yeri
genişletilebilir.
Safra kanalı ya da pankreas kanalı taşlarının çıkartılması: Sfinkterotomi
işlemi ile genişletilmiş olan giriş yerinden gönderilen balon veya basket
kateterler vasıtasıyla, bu kanallardaki taşlar dışarı alınıp, kanallar temizlenebilir.
Nazo-biliyer veya nazo-pankreatik kateter yerleştirilmesi: Safra kanalları veya
pankreas kanalında bağırsağa akım problemi varsa ve/veya enfeksiyon söz
konusuysa, bir ucu safra kanalı veya pankreas kanalı içinde, diğer ucu ise
burundan çıkartılarak bir torbaya bağlı olan, uzun bir kateter, geçici olarak
yerleştirilebilir.
Stent yerleştirilmesi: Safra kanalları veya pankreas kanalında darlık
bulunduğunda, safra sıvısı veya pankreas sıvısının bağırsağa akım zorluğunda,
sentetik veya metal tüpler (protez, stent) yerleştirilebilir.
Darlıkların balon veya bujilerle genişletilmesi: Safra kanalları veya pankreas
kanalındaki bazı darlıklar endoskopun içinden geçirilen özel aletlerle (balon
kateter, buji kateter gibi) genişletilebilir.
Kist boşaltılması (drenajı): Karaciğer veya pankreasta, farklı nedenlere bağlı
olarak oluşmuş kistler boşaltılabilir, drenajın devamlılığı açısından kateter
veya stent yerleştirilebilir.
Kanama tedavisi: Kanama saptandığında veya kanama riski yüksek olan lezyonların
varlığında (anormal damar gibi) endoskopun içinden geçirilen özel aletlerle
kanamanın durdurulmasına çalışılır.
Nasıl bir hazırlık gereklidir?
Endoskopik inceleme için midenizin tamamen boş olması gereklidir. Bu nedenle işlemden önceki 8 saat içinde herhangi bir şey yiyip içmemiş olmanız gerekir.
Önemli bir hastalığınız ya da ilaç alerjiniz varsa işlemden önce doktorunuza söyleyiniz. Ayrıca kan sulandırıcı ilaçlar kullanıyorsanız doktorunuzu bu konuda, daha önceden bilgilendiriniz.
Eğer diabet (şeker) hastası iseniz, işlemden önce insülin kullanmayınız veya şeker hapı almayınız.
İşlem nasıl yapılır?
Boğazınızı uyuşturacak bir sprey sıkıldıktan sonra yüz üstü yatacaksınız. Başınız sağa dönük olacaktır. Ağzınıza plastik bir dişlik takılacaktır. Daha sonra yüzeysel bir anestezi ( sedasyon, premedikasyon) ile uyutulacaksınız. Siz uyurken dişlik arasından gönderilen özel bir endoskopla doğrudan yemek borusuna, oradan da mide ve daha sonra oniki parmak bağırsağına girilecektir. Burada, safra kanalı ve pankreas kanalının bağırsağa açıldığı yerden ( Papilla majör, Ampulla Vateri), safra kanalı ve pankreas kanalına ince kateterler göndermek suretiyle bu bölge hastalıklarının tanı ve tedavisi gerçekleştirilir.
Endoskopik inceleme, nefes almanızı etkileyen bir işlem değildir. Bu nedenle işlem esnasında ağız ve burundan normal nefes almaya devam edersiniz. Yine, bu işlem esnasında herhangi bir ağrı duymazsınız.
İşlem genellikle 30-60 dakika arasında sürer. Ancak bazı durumlarda bu süre uzayabilir.
İşlem Sonrası ?
İşlemden sonra odanıza alınırsınız. Burada en az 1 gün süreyle takip edilirsiniz. Bu takip esnasında sadece damar yoluyla serum ve ilaç verilmekte, klinik ve biyokimyasal durumu (kan değerleri) el verinceye kadar, ağız yoluyla beslenmesi kesilmektedir. Ertesi gün sabah, genel durum ve kan değerlerinin uygun olması durumunda kahvaltı verilmekte, ardından taburcu edilmektedir. Eğer ilave takip ve tedaviyi gerektiren bir durum söz konusuysa, birkaç gün daha hastanede kalmak gerekli olabilir.
Endoskopi raporu ve CD’sini işlem sonrasında veriyoruz. Eğer biyopsi alınmışsa, onun sonucunu da 4-7 gün içerisinde veriyoruz.