Bruksizm (Diş sıkma/Gıcırdatma) Nedir?

Son Güncelleme Tarihi : Ağustos 21, 2024

Bruksizm yani diş sıkma veya diş gıcırdatmanın genetik olduğu düşünülmekte ve toplumda ortalama olarak her 5 kişiden 2’sinde bulunmaktadır. Bruksizm rahatsızlığı olan kişilerin yüzde 5-10’unda dişlere uygulanan kuvvet sonucu dolguların ve dişlerin kırılması gibi zararlar ortaya çıkabilmektedir.

• Bruksizm (Diş Sıkma/Gıcırdatma) Nedir?
• Diş Sıkma (Bruksizm) Nedenleri Nelerdir?
• Bruksizm (Diş Sıkma/ Diş Gıcırdatma ) Belirtileri Nelerdir?
• Bruksizm Teşhisi Nasıldır? Bruksizm Nasıl Anlaşılır?
• Bruksizm Tedavisi Nasıldır?
• Bruksizm Hakkında Sık Sorulan Sorular

  Diş Gıcırdatma Hangi Vitamin Eksikliğinden Olur?
  Diş Gıcırdatma Psikolojik mi?
  Bir İnsan Uyurken Neden Dişlerini Gıcırdatır?
  Yemek Yerken Diş Gıcırdatma Neden Olur?
  Gece Plağı Diş Sıkmayı Engeller mi?
  Bruksizm Tedavisinde Dental Botoks Uygulaması Nedir?
  Bruksizm Tedavisinde Botoks Ne Zaman Etki Eder?
  Bruksizm Botoks Tedavisi Kimlere Uygulanmaz?
  Bruksizm Botoks Yöntemi Kalıcı Tedavi midir?

Bruksizm (Diş Sıkma/Gıcırdatma) Nedir?

Bruksizm, uyku sırasında dişleri sıkma, ağız açık uyuyanlarda uyku sırasında çenenin aniden kapanması veya diş gıcırdatma olarak üç farklı şekilde kendini gösteren bir uyku bozukluğudur. Diş sıkma çoğu zaman dişsel veya nörolojik kökenlidir. Bruksizm hastalarında uyku sırasında diş sıkma ile seyreden kas aktivitesi normal bireylerinkinden 3 kat fazla olmaktadır. Ayrıca kas kasılmalarının gücü de uyanıklık halinden daha yüksektir.

Diş Sıkma (Bruksizm) Nedenleri Nelerdir?

Bruksizm ya da diş sıkma, çeşitli nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilen bir rahatsızlıktır. Bu nedenler arasında şunlar yer almaktadır:

• Kişilik yapısı
• Genetik faktörler
• İlaçlar
• Nörolojik veya psikolojik problemler
• Stres
• Uyku bozuklukları (uyku apnesi, huzursuz bacak sendromu, migren vb.)
• Ağız içi dokularda dengesizlik
• Eksik ya da çürük dişler
• Hatalı protezler

Klinik araştırmalar, uyku bruksizmi hastalarında uykuya başlama ve devam ettirme bozukluğu ile REM aşamasında problemlerin görülebileceğini ve bunun sonucunda günlük yaşamda hafifçe artan uyuklama eğilimi ve yaşam kalitesinde bozulma meydana gelebileceğini göstermektedir.

Bruksizm (Diş Sıkma/ Diş Gıcırdatma ) Belirtileri Nelerdir?

Bruksizm belirtileri arasında, dişlerde kırılma, aşınma ve sallanma gibi hasarlar, diş eti hastalığı ve kemik kaybında artış gibi belirtiler öne çıkar. Sıcak ve soğuk hassasiyeti, çene ağrısı ve hareket kısıtlılığı da bruksizmin işaretleri arasında sayılır. Ayrıca, çene eklemine zarar veren sonuçlara bağlı olarak eklem ağrısı, sesler veya çene kilitlenmesi gibi problemler, nadiren baş ağrısı, boyun ağrısı ve tetiklenen migren atakları da bruksizmin belirtileri arasında sayılabilir. Bruksizm, bazen dışarıdan gelen gıcırdatma şeklinde de görülebilir ve bu durumda yatak partnerinde uyku bozukluğuna yol açabilir.

Bruksizm Teşhisi Nasıldır? Bruksizm Nasıl Anlaşılır?

Bruksizm ya da diş sıkma, genellikle sadece uyku sırasında meydana geldiği için hastalar bu durumu fark etmeyebilirler. Bu nedenle, rahatsızlık, ağız içi, diş ve çene eklemi muayenesi sonucunda bir diş doktoru tarafından teşhis edilebilir. Daha ileri vakalarda, eklem ağrısı, kulak ağrısı, kas ağrıları ve hatta migren ağrıları gibi başka sağlık sorunlarıyla karıştırılabilir. Bu aşamada, kulak burun boğaz uzmanları veya nöroloji uzmanları da alternatif teşhis koyma konusunda yardımcı olabilir.

Bruksizm Tedavisi Nasıldır?

Bruksizm, somatik (bedensel) olarak botoks ile tedavi edilebileceği gibi, fonksiyonel olarak eksik dişlerin yerine konması, yanlış veya bozuk ısırıkların düzeltilmesi veya nörolojik ve farmakolojik destekleyici yöntemlerle tedavi edilebilir. Bu tedavi yöntemleri aynı zamanda uyku bozukluklarının tedavisinde de önemli rol oynarlar. Psikolojik görüşmeler, hastaya bruksizmi anlatma ve uyku hijyenini geliştirme önerilerini içerir.

Diş hekimliği uygulamalarında, ağız koruyucu veya stabilizasyon plakları kullanarak dişleri ve çene eklemi korunabilir. Ancak araştırmalar, bu tür plakların bruksizm hastalarında kas aktivitesinde %20 ila %50 arasında artışa neden olabileceğini göstermektedir. Sonuç olarak, gece plakları genellikle bruksizmi tedavi etmekten ziyade diş ve dokuların hasarını önlemeye yardımcı olur. Bu tür plakların kullanımı gece boyunca rahatsızlık yaratabilir, bu yüzden hastaların %20’sinden azı plakları uzun süre kullanırken geri kalanı genellikle hiç kullanmaz. Ancak çene eklemi sorunu olan hastalarda botoks ile birlikte kullanıldığında başarılı sonuçlar elde edilmiştir.

Bruksizm Hakkında Sık Sorulan Sorular

Diş Gıcırdatma Hangi Vitamin Eksikliğinden Olur?

D vitamininin beyin sapı kontrolünde önemli bir rol oynadığı düşünülmektedir, bu nedenle D vitamini seviyeleri, bruksizm gibi diş gıcırdatma ile ilişkilendirilebilir. Diş sıkma ve gıcırdatma, bruksizm olarak adlandırılan bir rahatsızlığın kökenini oluşturur ve psikolojik problemlerden uyku bozukluklarına kadar birçok faktörle ilişkilendirilir.

Diş Gıcırdatma Psikolojik mi?

Bruksizmin tam olarak neye yol açtığı hakkında kesin bir açıklama olmasa da, genellikle fiziksel, psikolojik ve genetik faktörlerin bir kombinasyonunun etkili olduğu düşünülmektedir. Uyanık bruksizm, kaygı, stres, öfke, hayal kırıklığı veya gerginlik gibi duygusal faktörlerden kaynaklanabilir. Uyku bruksizmi ise uykunun bir parçası olarak meydana gelen çiğneme aktiviteleri ile ilişkilendirilebilir.

Bir İnsan Uyurken Neden Dişlerini Gıcırdatır?

Genellikle stres veya kaygı ile ilişkilendirilen diş gıcırdatma, bruksizm olarak adlandırılır. Bu durum her zaman semptomlara yol açmasa da, bazı kişilerde yüz ağrısına, baş ağrısına ve zaman içinde diş aşınmasına neden olabilir.

Yemek Yerken Diş Gıcırdatma Neden Olur?

Yemek yerken diş gıcırdatmanın altında birçok faktör olabilir. Bu durum genellikle duygusal sorunlara bağlıdır. Endişeli, stresli veya öfkeli hissetmek, diş gıcırdatmasına yol açabilir.

Gece Plağı Diş Sıkmayı Engeller mi?

Gece plağı, dişlerin birbirini aşındırmasını önlemekle kalmaz, aynı zamanda gıcırdatmaya neden olan yanal hareketleri de azaltır. Bu şekilde tedavi sürecinde dişlere verilen zarar minimuma indirilir.

Bruksizm Tedavisinde Dental Botoks Uygulaması Nedir?

Botoks veya Botulinum Toksin, Clostridium botulinum adı verilen bir bakteri tarafından salgılanan bir proteindir. Bu madde, uygulandığı bölgedeki kasların fonksiyonunu geçici olarak azaltır veya tamamen durdurur. Bu nedenle diş hekimliğinde, özellikle Bruksizm (Diş Sıkma) tedavisinde, masseter ve temporal (çene ve şakak bölgesindeki) kasların gevşemesini sağlamak için kullanılır. Kas kütlesi, bruksizmin derecesi, anatomik yapı, cinsiyet ve deri kalınlığı gibi faktörlere bağlı olarak, uygulanacak ilacın miktarı ve uygulama bölgeleri değişebilir.

Bruksizm Tedavisinde Botoks Ne Zaman Etki Eder?

Bruksizm tedavisinde kullanılan botoks yöntemi uygulandıktan sonra, genellikle 2-3 gün içinde kaslar gevşemeye başlar. Bu etki 15 günde maksimum seviyeye ulaşır ve genellikle yaklaşık 4-6 ay sürer.

Bruksizm Botoks Tedavisi Kimlere Uygulanmaz?

Botoks tedavisinin etkisini değerlendirmek ve olası yan etkileri gözlemlemek için işlem sonrası 10-14 gün içinde mutlaka bir kontrol ziyareti yapılmalıdır. Bu kontrol sırasında, ihtiyaç durumunda ek bir botoks uygulaması yapılabilir. Gebelik veya emzirme döneminde, 18 yaşın altındaki bireylerde, sinir veya kas hastalığına sahip olanlarda ve ayrıca alerjik reaksiyon riski taşıyan kişilerde botoks tedavisi önerilmez.

Bruksizm Botoks Yöntemi Kalıcı Tedavi midir?

Botoks tedavisi, diş sıkma ve gıcırdatmanın nedenlerine odaklanmaz; ancak semptomları hafifletmeyi amaçlar. Bu tedavi, bu bölgelerdeki kasları düzenli olarak gevşetir ve zaman içinde kas yoğunluğunu azaltmayı ve kasılmaları en aza indirmeyi hedefler. Eğer ağız içinde diş eksikliği, hatalı protezler veya normalden farklı bir çene kapanışı gibi sorunlar varsa, bu sorunların düzeltilmesi botoks tedavisi ile birlikte ele alınmalıdır.

Kasların gevşemesi yaklaşık iki yıllık bir süreç gerektirir. Bu dönemde diş sıkma veya gıcırdatmaya neden olabilecek başka faktörler, örneğin nörolojik sorunlar, uyku problemleri, stres veya psikolojik rahatsızlıklar da göz önünde bulundurulmalıdır. Bu nedenle, uzman doktor gözetiminde bu sorunlarla başa çıkmak için tedaviye başlanmalıdır. Bu tedavi sırasında botoks uygulaması, kaslarınızı gevşetirken aynı zamanda eklemlerinizi ve dişlerinizi korur ve ağrılı bir süreç yaşamanızı önler.