Brusella Nedir?  Nasıl Bulaşır? 

Brusella Nedir? 
Brusella Nasıl Bulaşır? 
Ev Köpeklerinden Brusella Bulaşır Mı? 
Brusella için Risk Faktörleri Nelerdir? 
Brusella Belirtileri Nelerdir? 
Brusella Hastalığı Nasıl Teşhis Edilir? 
Brusella Tedavisi Nasıl Yapılır? 
Bruselloz Komplikasyonları Nelerdir?
Bruselladan Korunma Yolları Nelerdir? 

Brusella hastalığı, enfekte hayvanlardan insanlara bulaşan bir bakteriyel enfeksiyon hastalığıdır. Tıbbi terimlerle Bruelloz olarak da adlandırılan bu hastalığın nedeni Brusella adlı bakteridir. Brusella bakterisinin farklı türleri vardır ve bazıları ineklerde enfeksiyona yol açarken, diğerleri köpekler, domuzlar, koyunlar, keçiler ve develerde hastalığa sebep olabilir. Brusella hastalığı, genellikle enfekte hayvanlarla doğrudan temas yoluyla veya bu hayvanların eti ve sütünün tüketilmesi sonucu insanlara bulaşır. Bu hastalık genellikle belirti vermez ve ateş, üşüme, halsizlik gibi spesifik olmayan belirtilerle kendini gösterebilir. Ancak aynı zamanda ciddi organ sorunlarına da yol açabilir. İnsanlarda Brusella hastalığı antibiyotik tedavisi ile tedavi edilirken, hayvanlarda tedavi seçenekleri sınırlıdır.

Brusella, özellikle çiğ et veya pastörize edilmemiş süt ürünleri tüketmekten kaçınılmalıdır. Hayvanlarla çalışanlar, veterinerler ve mezbaha çalışanları gibi meslek grupları, bu hastalık riski altında olabilirler. Bu nedenle hayvanlarla veya etleriyle çalışırken koruyucu kıyafetler ve eldivenler kullanmak önemlidir. Bu önlemler, Bruselloz riskini azaltmaya yardımcı olabilir.

Brusella Nasıl Bulaşır? 

Brusella hastalığı, genellikle insanlara enfekte hayvanlarla veya hayvan ürünleriyle temas sonucu bulaşır. Bu hastalığın kişiden kişiye bulaşması çok nadir bir durumdur, ancak emziren annelerden anne sütü yoluyla bebeklere geçebilir. Brusella’nın bulaşma yolları şunlar içerir:

Pastörize edilmemiş süt veya az pişmiş et gibi hasta hayvanlardan elde edilen besinlerin tüketilmesi.
Ciltteki kesikler, çizikler gibi açık yaraların hasta hayvanın etiyle teması sonucu.
Brusella bakterisinin bulunduğu kirli havayı solunum yoluyla solumak.
Göze enfekte hayvan sıvılarının teması.
Nadiren de olsa cinsel temas yoluyla kişiden kişiye bulaşabilir.
İnsanlarda Brusella hastalığına neden olan dört ana bakteri türü vardır:

B. abortus: Sığırlardan bulaşır.
Brusella melitensis: Koyun ve keçilerde bulunur.
B. suis: Yabani domuzlarda sıkça görülen ve Brusella enfeksiyonlarında en etkili olan bakteri türüdür.
B. canis: Bu tür bakteriler köpeklerden yayılır ve enfeksiyonlara neden olabilir.

Ev Köpeklerinden Brusella Bulaşır Mı? 

Evde beslenen köpeklerden çok nadiren de olsa B. canis aracılığıyla Brusella bulaşabilir. Ancak bu tür bulaşan hastalık genellikle hafif seyreder. Enfekte köpeklerin çoğundan Brusella hastalığı başkalarına yayılmaz. Ancak köpeğin kanı veya diğer vücut sıvılarıyla doğrudan temas edildiğinde bulaşma riski artar. Bağışıklık sistemi zayıf olan bireyler köpeklerden hastalık bulaşma riski taşıyabilir.

Brusella için risk faktörleri şunlar içerir:

Bakteri ile enfekte olan inek, keçi veya diğer hayvanlardan pastörize edilmemiş süt ve süt ürünleri tüketen kişiler.
Pastörize edilmemiş “köy peynirleri” olarak da bilinen peynirleri yiyenler.
Brusella’nın yaygın olduğu bölgelere seyahat edenler.
Et işleme tesislerinde veya mezbahalarda çalışanlar.
Çiftliklerde çalışanlar.
Ayrıca, Brusella erkeklerde kadınlara göre daha sık görülür. Bu risk gruplarındaki bireyler Brusella’ya yakalanma olasılığı daha yüksektir.

Mikrobiyologlar Brusella Belirtileri Nelerdir?

Brusella hastalığına yakalanan bireylerin yaklaşık %90’ında belirti görülmez veya çok hafif belirtiler ortaya çıkar. Bu gruptaki hastalarda tanı, kanda bakteriye karşı oluşan antikorların incelenmesiyle sadece şüphe üzerine konulabilir. Diğer %10’luk bir grupta ise çeşitli belirtiler görülür. Brusellozun genel belirtileri genellikle belirsizdir ve bakterinin vücuda girişinden sonraki 5-30 gün içinde ortaya çıkar. Bu genel belirtiler şunları içerebilir:

Ateş: En sık görülen belirtidir ve genellikle öğleden sonra ortaya çıkar.
Sırt ağrısı
Kas ağrıları
Tüm vücutta ağrı ve sızlama
İştahsızlık
Kilo kaybı
Baş ağrısı
Gece terlemeleri
Halsizlik
Karın ağrısı
Brusella belirtileri zaman zaman tamamen kaybolabilir. Bazı hastalarda haftalar veya aylar boyunca herhangi bir şikayet olmayabilir. Ancak bazı bireylerde hastalık kronikleşebilir ve belirtiler tedaviden sonra bile yıllarca devam edebilir. Kronik bruselloz durumunda daha ciddi rahatsızlıklar da ortaya çıkabilir, örneğin eklem iltihabı, omurga eklem iltihabı veya kalpte iltihap gibi.

Belirtilerin şiddeti, enfeksiyona neden olan Brusella türüne bağlıdır. B. abortus genellikle hafif veya orta şiddette belirtilere yol açar, ancak kronikleşme riski daha yüksektir. B. canis belirtileri B. abortus enfeksiyonuna benzer, ancak genellikle kusma ve ishal gibi ek belirtiler eşlik eder. B. suis, farklı organlarda apse oluşturabilen enfeksiyon alanlarına neden olabilir. B. melitensis ani ve şiddetli belirtilerle ortaya çıkabilir ve sakatlığa yol açabilir.

Brusella Hastalığı Nasıl Teşhis Edilir? 

Brusellozun teşhisi oldukça zordur çünkü genellikle hafif ve belirsiz belirtilerle seyreder veya etken bakteri türüne bağlı olarak farklı semptomlar gösterebilir. Ayrıca, benzer belirtilere yol açabilen birçok farklı hastalık bulunur ve doğru teşhis için bu diğer hastalıkların dışlanması gerekmektedir. Teşhis aşamasında öncelikle hastanın tıbbi geçmişi, şikayetleri ve hastalık hikayesi detaylı bir şekilde incelenir. Daha sonra fiziksel muayene gerçekleştirilir. Fiziksel muayene sırasında şu bulgular aranır:

Karaciğer ve dalakta büyüme
Şişmiş lenf düğümleri
Açıklanamayan ateş
Eklemlerde şişlik ve hassasiyet
Ciltte döküntüler gibi belirtiler tespit edilmeye çalışılır.
Sonrasında, enfeksiyonu doğrulamak ve etken bakteri türünü belirlemek amacıyla çeşitli testler yapılır. Bakterilerin doğru bir şekilde tanımlanması, tedavi planının oluşturulmasına ve enfeksiyonun kaynağının tespit edilmesine yardımcı olur. Bu teşhiste kullanılan testler şunlar içerebilir:

Kan kültürü
İdrar kültürü
Kemik iliği kültürü
Beyin omurilik sıvısı incelemesi
Kan serumundaki antikor testi: Bu test, vücudun enfeksiyona neden olan bakteriye karşı ürettiği özel antikorları tespit etmek için kullanılır.

Brusella Tedavisi Nasıl Yapılır? 

Brusella hastalığının tedavisi genellikle antibiyotiklerle gerçekleştirilir. Tedavi için reçete edilen ilaçlar en az 6 hafta boyunca düzenli olarak kullanılmalıdır. Brusella, tedaviye direnç gösterebilen bir hastalık olup nüks etme riski taşır. Nüks riskini azaltmak için antibiyotiklerin kesintisiz olarak birkaç hafta süreyle kullanılması önemlidir. Tedavi sonrası nüks oranı yaklaşık olarak %5-15 arasında değişir ve genellikle tedavinin sona erdiği ilk altı ay içinde meydana gelir. Bazı hastalarda tedavi süreci haftalar hatta aylarca sürebilir. Hastalığın belirtileri başladıktan sonra hemen tedaviye başlanan hastalarda tam iyileşme şansı daha yüksektir.

Bruselloz Komplikasyonları Nelerdir?

Brusella enfeksiyonu, vücudun çoğu bölgesini etkileyebilir, bunlar arasında üreme sistemi, karaciğer, kalp ve merkezi sinir sistemi bulunur. Kronik bruselloz, tek bir organda veya tüm vücutta çeşitli komplikasyonlara yol açabilir. Olası komplikasyonlar şunlar olabilir:

Merkezi Sinir Sistemi Enfeksiyonları: Bu, menenjit (beyin ve omurilik zarlarının iltihaplanması) ve ensefalit (beyin dokusunun iltihaplanması) gibi yaşamı tehdit edebilen hastalıkları içerir.

Endokardit: Kalbin iç yüzeyini kaplayan zarın enfeksiyonudur. Endokardit, brusellozun en ciddi komplikasyonlarından biridir. Tedavi edilmezse, kalp kapakçıklarına zarar verebilir ve yaşamı tehdit edebilir.

Artrit: Eklem iltihabı.

Testis Enfeksiyonu: Testislerin iltihaplanması.

Karaciğer Apsesi: Karaciğerde apse oluşumu.

Dalak Enfeksiyonu: Dalakta enfeksiyon.

Gebelikte Bruselloz: Gebelik sırasında bruselloz varsa, bebeklerde düşük doğum ağırlığına neden olabilir.

Brusellozun doğrudan ölüme yol açtığı bildirilmemiştir. Ancak komplikasyonlar nedeniyle ölümler meydana gelebilir, çoğu zaman bu ölümler endokardit kaynaklıdır.

Bruselladan Korunma Yolları Nelerdir? 

Brusella, tedavisi zor ve ciddi komplikasyonlar içeren bir hastalıktır, bu nedenle hastalıktan korunmak için bazı önlemlerin alınması faydalı olabilir. Brusellozun önlenmesi için şu adımlar izlenebilir:

Pastörize Edilmemiş Süt ve Süt Ürünleri Kaçınılmalıdır: Pastörize edilmemiş süt ve süt ürünlerinin tüketiminden kaçınılmalıdır.

Etler İyi Pişirilmelidir: Etler, iyice pişirilmeden tüketilmemelidir.

Hayvancılık Endüstrisinde Çalışanlar Korunmalıdır: Hayvancılık endüstrisinde çalışanlar, kauçuk eldiven ve gerektiğinde koruyucu giysi giymelidirler.

Evcil Hayvanlar Aşılanmalıdır: Evcil hayvanlar, brusella enfeksiyonundan korunmak için aşılanmalıdır.