Hemoroid nedir? (Basur nedir?)
Son Güncelleme Tarihi : Kasım 13, 2023
Anal bölgede ortaya çıkan hemoroid, kaşıntı, kanama, rahatsızlık hissi gibi belirtilerle kendini gösterir ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir. Pek çok insan bu sorunu yaşamasına rağmen doktora başvurmakta çekinir, ancak hemoroid genellikle kolaylıkla tedavi edilebilir.
Hemoroid nedir? (Basur nedir?)
Hemoroid (Basur) neden olur?
Hemoroid (basur) belirtileri nelerdir?
Hemoroid tanısı nasıl konulur?
Hemoroid (basur) türleri nelerdir?
Hemoroid Nasıl Geçer?
Hemoroid hastaları nelere dikkat etmeli? (Basura ne iyi gelir?)
Hemoroid Kaşıntısına Ne İyi Gelir?
Hemoroid (Basur) Nasıl Tedavi Edilir?
Ameliyatsız Hemoroid (Basur) Tedavisi Mümkün Mü? Basur nasıl geçer?
Hemoroid (Basur) Ameliyatı Sonrası Nelerden Kaçınmalı?
Hemoroide ilişkin sık sorulan sorular
Hemoroid nedir? (Basur nedir?)
Hemoroid veya halk arasında bilinen adıyla basur, anüs etrafında bulunan derinin altında (dış hemoroid) veya anüs ile alt rektum duvarı arasında (iç hemoroid) oluşabilen iki tür damarsal rahatsızlıktır. Hemoroid, genişlemiş ve iltihaplı kan damarlarına benzer bir şekilde anüs ve alt rektum bölgesinde gelişen ve kanamaya yol açabilen bir durumdur. Temelde, insanlar doğuştan hemoroidle doğarlar, ancak bu rahatsızlık sadece şiştiklerinde ve büyüdüklerinde rahatsız edici semptomlar gösterir. Bu semptomlar, hemoroid ilerlediğinde ortaya çıkar. Hemoroid, toplumun en az yarısında görülen bir sorundur.
Hemoroid (Basur) neden olur?
Hemoroidlere neden olan birçok faktör bulunmaktadır. Bu hemoroidler, anüs ve rektum bölgesindeki damarlara baskı uygulayan zorlayıcı durumlarla ilişkilendirilir. Bu zorlamalar, damarların şişmesine ve iltihaplanmasına neden olur. Hemoroid oluşumuna yol açan faktörler arasında şunlar bulunur:
Kabızlık: Dışkıyı geçirmek için fazla zorlama yapma gerekliliği, bu bölgedeki damarlara baskı yapabilir.
Diyet Alışkanlıkları: Lif eksikliği ve düşük su tüketimi kabızlığa yol açabilir ve dolayısıyla hemoroid riskini artırabilir.
Hamilelik: Gebelik sırasında artan karın baskısı ve pelvik baskı, hemoroid oluşumuna katkıda bulunabilir.
İshal: Sürekli ishal, bu bölgedeki damarların şişmesine neden olabilir.
Ağır Yük Kaldırma: Ağır yüklerin kaldırılması, karın içi basıncı artırarak hemoroid riskini artırabilir.
Genetik Yatkınlık: Aile geçmişi, hemoroid gelişme riskini etkileyebilir.
Yaşlanma: Yaş ilerledikçe, bu tür rahatsızlıkların riski artabilir.
Beslenme Alışkanlıkları: Baharatlı gıdalar, fazla acı tüketmek ve lif eksikliği, hemoroid oluşumunu kolaylaştırabilir.
Obezite veya Aşırı Kilo: Fazla kilo taşımak, karın basıncını artırarak hemoroid riskini artırabilir.
Sürekli Ayakta veya Oturmak: Gün içinde uzun süre ayakta veya oturmak, bu bölgedeki damarlara baskı yapabilir ve hemoroid riskini artırabilir.
Hapşırma ve Öksürme: Şiddetli hapşırma ve öksürme nedeniyle oluşan karın içi basınç, hemoroidi ilerletebilir.
Hemoroidlerin oluşumunda bu faktörler etkili olabilir ve yaşam tarzı değişiklikleri ile bu risk faktörlerinin azaltılması önemlidir.
Hemoroid (basur) belirtileri nelerdir?
Hemoroidin dört aşaması vardır ve her aşama önceki aşamadaki belirtileri sürdürür. Hemoroidin belirtileri şunları içerebilir:
- Aşama: Kanama
İlk aşamada makatta ve/veya dışkıda kanama görülebilir. Bu, dışkılarken ıkınma veya zorlanma sonucu damar duvarına zarar verilmesiyle meydana gelir. Kanama, tuvalette veya dışkıda parlak ve açık kırmızı renkte görülebilir.
- Aşama: Kaşıntı
İkinci aşamada anüs bölgesinde kaşıntı ortaya çıkabilir.
- Aşama: Akıntı ve Islaklık Hissi
Üçüncü aşamada akıntı ve ıslaklık hissi yaşanabilir.
- Aşama: Ağrı veya Sızlama
Dördüncü aşamada diğer belirtilere ek olarak ağrı veya sızlama görülebilir. Ağrı, iç hemoroidlerin belirtileri arasında geç bir bulgu olabilir.
Dışkılama sırasında ıkınma veya zorlama, dışkının damar duvarına travma yapması sonucu kanamaya neden olabilir. Bu kanama, tuvalette veya dışkıda parlak ve açık kırmızı renkte görülebilir.
Bu tür şikayetlerle başvuran hastalarda anal fissür, perianal fistül, perianal abse ve tromboze hemoroid gibi diğer hastalıklar da göz önünde bulundurulmalıdır. İlk dönemde ağrı varsa, tromboze hemoroid, perianal abse, anal fissür gibi diğer olasılıklar da değerlendirilmelidir.
Hemoroid tanısı nasıl konulur?
Genel cerrahi uzmanına başvuran hastaların şikayetleri titizlikle dinlendikten sonra, özellikle genç hastalarda tanı için genellikle anal muayene yeterli olabilir. Ancak rektal kanama şikayetiyle başvuran hastalara rektoskopi önerilmektedir.
Kırk yaşın üzerindeki hastalarda kabızlık şikayeti ile başvuran ve anal muayene sırasında hemoroid tespit edilen tüm hastalara kolonoskopik inceleme önerilir. Bu, altta yatan bir kalın barsak tümörünün varlığını ekarte etmek için önemlidir. Unutulmamalıdır ki hemoroid, tek başına kalın barsak kanserinin bir belirtisi olabilir. Bu nedenle hemoroid tanısı konan hastaların daha ciddi bir sorunun belirtisi olup olmadığını kontrol etmek için ileri tetkiklere tabi tutulması önemlidir.
Hemoroid (basur) türleri nelerdir?
Hemoroid, üç farklı türde bulunur. Bu türler şu şekildedir:
İç Hemoroidler: İç hemoroidler rektumun (kalın bağırsağın son kısmı) içinde bulunur. Ağrısızdırlar ancak kanama eğilimi göstermektedirler.
Prolapsus Hemoroidler: Bu tür, diğer hemoroid türlerine göre daha şiddetli ve ağrılıdır. Damarlar, tuvaleti kullandıktan sonra anüsün içinden geçerek vücut dışına sarkarlar.
Dış Hemoroidler: Anüs çevresindeki derinin altında meydana gelen küçük kanamalarla karakterizedirler. Oluşan sert topaklar dış hemoroid olarak adlandırılır.
Hemoroid Nasıl Geçer?
Hemoroid Şikayetlerini Azaltan Öneriler
Hemoroid tedavisi, hastalığın evresine göre değişiklik gösterir. Erken evre hemoroidlerde, bol sıvı alımı, dengeli bir diyet, ağrı kesici ilaçlar, steroid içeren fitiller ve kremler etkili olabilir. Ayrıca, kabızlık problemi yaşayan hastalar için lifli gıdalar tüketmek ve “oturma banyosu” olarak bilinen sıcak su banyosu da şikayetlerin azalmasına yardımcı olabilir.
Hemoroid hastaları nelere dikkat etmeli?
Hemoroid şikayetlerini hafifletmek ve tedavi etmek için beslenme alışkanlıkları değiştirilmelidir. Zeytinyağlı yemekler ve lifli gıdalar tüketmek, günde 2-3 litre su içmek önemlidir. Tuvalette uzun süre beklemekten kaçınılmalıdır. Kırmızı et tüketimini sınırlamak faydalı olabilir. Ayrıca, karbonhidrat ağırlıklı yiyecekler, özellikle hamur işleri, pilav ve makarna gibi yiyecekler azaltılmalıdır. Dış hemoroid genellikle uzun süre oturan kişilerde, özellikle ofis çalışanları ve uzun mesafe sürücülerinde daha sık görülür. Hemoroidin ciddi bir sağlık sorunu haline gelmesini önlemek için uzun süre oturmaktan kaçınılmalıdır. Kronik kabızlık sorunu yaşayanlar, hamileler ve ailesel yatkınlığı olan bireylerde hemoroid riski daha yüksektir. Bu grup insanların hemoroidin ortaya çıkmasını engellemek için yaşam tarzlarını düzenlemeleri önemlidir. Ayrıca, acı biber ve bazı baharatlar hemoroid sorununa neden olabilir, bu nedenle acılı ve baharatlı yiyeceklerin tüketiminden kaçınılmalıdır.
Hemoroid Kaşıntısına Ne İyi Gelir?
Hemoroid kaşıntısı ve yanma hissi rahatsızlık verebilir. Kaşıntının hafifletilmesi için ilk adım, kaşımayı bırakmaktır; çünkü sürekli kaşımak bölgeye daha fazla zarar verebilir ve sorunu kötüleştirebilir. Kaşıntıyı azaltmanın bazı yolları şunlardır:
Hemoroid kaşıntısını hafifletmek için ılık su dolu bir küvet kullanmak.
Anal bölgeye soğuk kompres uygulamak.
Doktor tarafından onaylanmış reçetesiz kremler veya merhemler kullanmak.
Hemoroid (Basur) Nasıl Önlenir?
Hemoroidi önlemek için hafif ve düzenli bağırsak hareketlerini sağlamak önemlidir. Bu amaçla, bol lifli gıdalar olan meyve ve sebzeler tüketilmelidir. Ayrıca, özellikle et tüketimini azaltmak gibi protein alımına dikkat etmek önemlidir. Düzenli egzersiz yapmak da hemoroid riskini azaltabilir. Yeterli miktarda su içmek, baharatlı yiyeceklerden ve alkolden kaçınmak da bu sorunu önlemeye yardımcı olabilir.
Hemoroid (Basur) Nasıl Tedavi Edilir?
Hemoroid, dört farklı evrede meydana gelir. Birinci ve ikinci evrede, ilaç tedavisi ve yaşam tarzı değişiklikleri sıklıkla önerilir. Hemoroid tedavisinde, hemoroid kremleri, merhemleri, fitilleri veya ağızdan alınan ilaçlar reçete edilebilir. İlaç tedavisine yanıt vermeyen hastalarda, ameliyat gibi cerrahi müdahale gerekebilir. İleri evrelerde, yüksek derecede sarkmış hemoroidlerde, dışarıda sarkmış olan bölgeler cerrahi olarak çıkarılabilir veya stapler yöntemiyle yerine asılabilir. Hemoroid tedavisinde kullanılan diğer yöntemler arasında band ligasyonu, skleroterapi, lazer ve radyofrekans bulunmaktadır. Lazer hemoroidopeksi yönteminde, hemoroid paketleri kesilmeden, sadece hemoroide kan kaynağı olan damarlar lazerle kapatılır. Bu sayede vücuttaki sağlıklı dokular korunmuş olur ve iyileşme süreci hızlanır. Ancak bu yöntemin maliyeti yüksek olabilir.
Ameliyatsız Hemoroid (Basur) Tedavisi Mümkün Mü?
Hemoroid hastaları genellikle hekime geç başvurur ve ameliyat korkusu taşırlar. Ancak, sistemimizde hastaların yalnızca %10’u ameliyat gerektirir. Hemoroid, tedavi edilebilir bir hastalıktır. Günümüzde, ileri teknoloji ve deneyime rağmen, anal bölge çok hassas bir doku yapısına sahiptir ve her türlü cerrahi müdahale ağrı ve hassasiyete yol açabilir. Bu nedenle, ameliyata başvurulmadan önce diğer yöntemler denenir.
Band ligasyonu (hemoroid köklerine lastik halka uygulanması), İnfrared koagülasyon (lazer tedavisi), Skleroterapi (kurutucu madde enjeksiyonu) gibi yöntemler, günümüzde birçok hemoroid vakasının başarılı bir şekilde tedavi edilmesini sağlar. Bu yöntemler ağrısızdır ve aynı gün taburcu edilebilir. Herhangi bir dokuyu kesip çıkarmak gerekmez ve uygun şekilde uygulandığında hastaların çoğu ameliyat gerektirmeden iyileşebilir.
Öncelikle doğru iletişim kurularak, uygun diyet, sıcak banyolar, bazı ilaçlarla hastalığın kontrol altına alınması ve küçülmesi sağlanır. Bu şekilde hastalık kontrol altına alındığında daha basit girişimlerle sorun çözülebilir. Ayrıca, hemoroide eşlik eden diğer patolojiler, özellikle kadınlarda görülen bağırsak fıtığı gibi, göz ardı edilmemelidir.
Hemoroid (Basur) Ameliyatı Sonrası Nelerden Kaçınmalı?
Hemoroid (basur) ameliyatı sonrasında, kabızlık sorununu ve dışkılama sırasında zorlanmayı önlemek için dikkatli bir beslenme gereklidir. Ameliyat sonrası dönemde hasta, beslenme alışkanlıklarını düzenleyerek, tahıl ürünleri, meyve, sebze ve kuruyemiş gibi lif açısından zengin gıdalara odaklanabilir. Bu, kabızlık riskini azaltmaya yardımcı olacaktır.
Hemoroide ilişkin sık sorulan sorular
Hemoroid kaşıntı yapar mı?
Hemoroid (basur), genellikle uzun süre tuvalette oturmanın ve bağırsak hareketleri sırasında ıkınmanın bir sonucu olarak ortaya çıkabilen bir durumdur. Hemoroid hem ağrılı hem de kaşıntılı olabilir.
Hemoroid kaşıntısı neden olur?
Hemoroid kaşıntısı genellikle dış hemoroidlerde veya iç hemoroidlerde ortaya çıkar. Bu kaşıntı, çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir. Hemoroid, inflamatuar (iltihap) bir reaksiyona yol açabilir. Bu iltihaplanma, kaşıntı gibi semptomlara neden olabilir ve dokuların şişmesine yol açabilir. Dış hemoroidler, kan pıhtılarına neden olabilir. Bu pıhtılar genellikle kendi kendine kaybolur, ancak bazen kaşınmış veya tahriş olmuş bir cilt bırakabilirler. Anüsten gelen mukus akıntısı da hemoroidin bir belirtisi olabilir. Bu mukus, dışkı ile aynı şekilde yanlışlıkla (özellikle gaz çıkarırken) dışarı çıkabilir, bu da tahrişe ve kaşıntıya yol açabilir.
Hemoroid memesi patlatılır mı?
Hemoroid, büyük olmalarına rağmen anüs dışında oldukları için genellikle gözle görülmesi zordur. Ancak, anüs çevresinde meydana gelen tüm cilt lezyonları otomatik olarak hemoroid anlamına gelmez. Anal bölge, bağırsak hareketlerinden kaynaklanan zorlamaların yanı sıra ciltle temas ettiği birçok bakteriye maruz kalan bir bölgedir. Hemoroid memesi patlaması sonucu bu bölgede oluşan açık yara, enfeksiyona karşı oldukça savunmasız hale gelir. Hemoroid memesi patlaması, hem iyileşme sürecini uzatabilir hem de ağrılı olabilir.
Dış basur nedir? Dış basur memesi kendiliğinden geçer mi?
“Dış hemoroidler nedir?” sorusunun yanıtı birçok kişi tarafından merak ediliyor. Dış hemoroid, yaygın olarak uzun süre oturan kişilerde görülen bir sorundur ve aynı zamanda dış basur olarak da bilinir. Normalde ince bir deri tabakasıyla kaplı olan dış hemoroidal damarlar, genellikle fark edilmezler. Ancak, makat bölgesinde bulunan bu hemoroidal damarların birinde veya birkaçında kan pıhtısı birikirse, dış hemoroid meydana gelebilir.
Mayasıl nedir?
Hemoroid yani basur toplum arasında mayasıl olarak da bilinmektedir.
İç hemoroid yani basur nedir?
Gerçek tedavi gerektiren ve büyük tuvalet yapma gibi yaşam kalitesi için oldukça önemli olan fonksiyonları etkileyen iç hemoroidlerdir. İç hemoroidler, makatta bulunan hemoroidal damarlardan kaynaklanan bir sağlık sorunudur.
Hemoroidde kişiye özel tedavi var mı?
Ameliyat gerektiğinde, geleneksel cerrahi aletler yerine doku hırpalamayan teknolojiler, örneğin ultrasonik dissektör veya ses ötesi dalga bıçağı kullanılması tercih edilir. Ayrıca, özellikle aşırı kanama eğilimli iç hemoroidlerde, hemoroidlere hiç dokunmadan köklerinin tam olarak hedeflenip doppler ile özel dikişlerle bağlanmasına odaklanan bir teknik olan THD (Transanal Hemorrhoidal Dearterialization), çok daha üstün sonuçlar sağlayabilir. Hemoroid hastalığının etkili bir şekilde tedavi edilmesinde kritik bir faktör, doktorun hastanın durumuna en uygun tedavi tekniğini belirlemesi ve tedavi sürecinde önyargısız ve bütünsel bir yaklaşım sergilemesidir. Hemoroid hastaları ayrıca daha sağlıklı bir diyet ve düzenli bağırsak alışkanlıklarının bilincinde olmalı ve tedavi sürecinde kendi rolünün önemini anlamalıdır.
Hemoroid bitkisel tedavi ile de geçer mi?
Doktor tarafından hemoroid teşhisi konulduğunda, tedavi konusunda doktorun tavsiyelerine kesinlikle uyulmalıdır. İnternetten veya kulaktan duyulan bilgilere dayanarak kendi kendine tedavi yöntemleri uygulamak, farklı sağlık sorunlarına yol açabilir. İnternet veya bazı ilanlarda “Basura iyi gelen krem,” “Basur evde nasıl geçer” gibi ifadeler görmek mümkün olsa da, doktora danışmadan bu tür yöntemlere başvurulmamalıdır. Bu nedenle tedavi sürecini doktorunuzla paylaşarak gerçekleştirmek her zaman daha doğru bir yaklaşım olacaktır.
Hemoroidde longo yöntemi nedir?
Hemoroid tanısı, mümkün olan en erken aşamada konulduğunda, hastaların konforunu sağlamak için “longo işlemi” olarak adlandırılan ve yaklaşık 8-10 dakika süren bir uygulama ile tedavi edilebilir. Bu işlem ağrısızdır, hemoroidler çıkarılmadan ve hemoroidlere giden ana damarlardan bazıları kesilerek gerçekleştirilir. Tek kullanımlık özel cihazlar kullanılarak yapılır ve ameliyat izi bırakmaz. Anatomik farklılıklar nedeniyle, kadın hastalar işlem sonrası genellikle daha az ağrı hissi yaşarlar. Ancak 25-35 yaş arası erkek hastalarda birkaç gün süren rahatsızlık hissi oluşabilir. Başka bir yöntem olan “doppler” ise genel anestezi altında gerçekleştirilir ve taşan hemoroidlerin yukarı doğru çekilmesi esasına dayanır. Longo yöntemiyle karşılaştırıldığında yaklaşık 45 dakika sürer. Ameliyat sonrası antibiyotik tedavisi uygulanabilir ve kabızlık riskini azaltmak için sıvı gıdalar tüketmek önerilir. Tedavi sonrasında hastalar genellikle normal yaşamlarına dönebilirler.
Sıcak oturma banyosu basura iyi gelir mi?
Sıcak ya da soğuk oturma banyoları, hemoroid veya basur tedavisinde önerilmektedir. Ancak uzun süreli buzlu soğuk su banyoları pek uygulanamayacağından, genellikle sıcak oturma banyosu tavsiye edilir. Sıcak oturma banyosu, iç hemoroid yani iç basur tedavisine yardımcı olabilir, ancak dış hemoroid üzerinde herhangi bir etkisi olmayabilir. Dış hemoroid tedavi yöntemleri konusunda daha fazla bilgiyi doktor sağlayacaktır.
Acı yemek hemoroid yapar mı?
Acı, doğrudan hemoroide yol açmaz; ancak hemoroid hastalığına sahip olan kişilerde çok baharatlı veya acı yiyecekler yemek bu bölgeyi tahriş edebilir.
Hemoroidden koruyan beslenme nasıl olmalı?
Hemoroid hastalığında posalı bir beslenme oldukça önemlidir. Posa içeren gıdaların alımına başladığınızda, bağırsaklar bu yeni düzene alışmaya çalışırken başlangıçta gaz ve karın ağrısı gibi şikayetler olabilir. Bu nedenle posalı gıdaların alımını yavaşça artırmak önemlidir. Aynı zamanda günlük su tüketiminizi artırmalısınız. Güne sabah kahvaltısından önce bir bardak ılık su içerek başlamak da faydalı olabilir. Sağlıklı bağırsak fonksiyonu için günlük öğünlerde posa içeren gıdalar tercih edilmelidir. Örneğin, sabah kahvaltısında meyve salatası, zeytinyağı ve tam buğday ekmeği, öğle yemeğinde sebze yemeği ve yoğurt, akşam yemeğinde bol zeytinyağlı marul salatası ve protein, ve gece atıştırmalığı olarak biraz kabak çekirdeği tüketmek sağlıklı olacaktır. Ayrıca acı baharatlar, turşular, sirke, alkollü içecekler ve sigara gibi hemoroide zarar verebilecek maddelerden kaçınılmalıdır.
Hemoroid başka hastalıkla karıştırılabilir mi?
Hemoroid belirtileri, başka hastalıkların belirtileriyle karıştırılabilir. Bu nedenle kanama şikayetleri ciddiye alınmalı ve kişide rektum veya kalın bağırsak kanseri gibi hastalıkların varlığı kontrol edilmelidir. Çünkü bazen bir hastada hem hemoroid hem de rektum tümörü aynı anda bulunabilir.