İlk Yardım Nedir? İlkyardım Sertifikası Nereden Alınır?

Son Güncelleme Tarihi : Ağustos 21, 2024

İnsan yaşamı boyunca birçok farklı kazayla karşılaşabilir. Kazalar denildiğinde sadece trafik kazaları akla gelebilir, ancak evde meydana gelebilecek doğalgaz sızıntısı, yangın, sel, deprem gibi ani doğal felaketler de olasıdır. Bu tür durumlarda, ilk yardım bilgisine sahip olmak veya bir ilk yardım çantası bulundurmak, hem kişinin kendi hayatını hem de çevresindekilerin hayatını kurtarabilir. Bu nedenle ilk yardım eğitimi almak ve bir ilk yardım çantasını hazır bulundurmak son derece önemlidir.

İlk Yardım Nedir?

İlk yardım, herhangi bir kaza, doğal afet veya yaşamı tehlikeye atan herhangi bir durumda, sağlık görevlileri olay yerine ulaşana kadar hayatın sürdürülmesi amacıyla yapılan pratiklerdir. İlk yardımı gerçekleştiren kişi, hastanın durumunun kötüleşmesini önlemek ve iyileşmeyi kolaylaştırmak için tıbbi araç gereç kullanmaksızın doğal yöntemlerle ilk müdahaleyi yapar. İlk yardım uygulaması sırasında, bir ilk yardım çantası büyük önem taşır ve hayat kurtarıcı olabilir.

İlk Yardım Nasıl Yapılır?

İlk yardım uygulamaları, ilk yardım eğitimi almış kişiler tarafından gerçekleştirilmelidir. Bu nedenle ilk yardım bilgisi olmayan kişilerin uygulamaları, faydadan ziyade zarar verebilir. Ancak ilk yardım eğitimi almayan bireyler için temel ilk yardım bilgileri önemlidir ve bu bilgiler hayat kurtarabilir. Temel ilk yardım basamakları şu şekilde tanımlanabilir:

Koruma: Herhangi bir tehlike durumunda öncelikle kişinin kendisini ve diğerleri için güvenli bir alan oluşturulmalıdır. Bu, ışıklı, sesli veya reflektörlü uyarıcılar gibi araçlar kullanılarak yapılabilir. Ayrıca başka kazaların meydana gelmemesi için önlemler alınmalıdır, örneğin doğalgazın kapatılması veya aracın kontağının kapatılması gibi.

Bildirme: İlk yardım yapacak kişi, öncelikle sakin olmalı ve hızla sağlık ekiplerini bilgilendirmelidir. Bu amaçla 112 gibi acil servis numaraları aranmalıdır. Sağlık ekiplerinin olay yerine hızlıca ulaşmalarını sağlamak için olayın bulunduğu yeri ve olayla ilgili ayrıntıları iletmek önemlidir. Kaç kişinin yaralandığı, sağlık durumları gibi bilgiler kısa ve öz bir şekilde sağlık ekibine iletilmelidir. Eğer sağlık ekibi yönlendirme yaparsa, bu yönlendirmelere uyulmalıdır.

Kurtarma (Müdahale): Koruma ve bildirme aşamalarından sonra hızla kurtarma aşamasına geçilmelidir. Bu aşamada doğru müdahaleyi yapmak için kişi sakin, dikkatli ve hızlı olmalıdır. Yapılacak uygulamalar şunlar olabilir:

• Çevredeki diğer kişiler müdahaleye yardımcı olmaları için organize edilmelidir.
• Yaralının bilinci kontrol edilmeli.
• Yaralı kişinin soluk alıp almadığı kontrol edilmelidir.
• Yaralı kişinin bilinci açıksa sakinleştirilmeli.
• Yaralının açık yarası varsa bu yaranın görünmesi engellenmeli.
• Yaralının diğer sağlık durumları değerlendirilmeli.
• Kırık veya çıkık gibi durumlarda ilk yardım uygulanmalı.
• Yaralı kişi yerinden oynatılmamalı, özellikle kafa travması gibi durumlarda hareketten kaçınılmalıdır.
• Sağlık ekibi olay yerine gelene kadar kişi yaralı ile beraber kalmalı ve sağlık ekibine gerekli bilgileri iletmelidir.

Ayrıca, hastanın durumunu değerlendirmede önemli üç aşama bulunmaktadır, bunlar genellikle A-B-C olarak bilinir:

A (Solunum Yolu): İlk olarak, solunum yolu açıklığı kontrol edilmelidir. Bu, ilk yardımı yapacak kişinin yaralının ağzını inceleyerek yapılır.

B (Solunum): İkinci aşamada kişinin solunumu değerlendirilir. Bu, bir aracın ekranının buharlaşması ile kolayca anlaşılır.

C (Dolaşım): Son aşamada hastanın dolaşımı değerlendirilir. Eğer yaralının bilinci kapalıysa nabız kontrol edilebilir, çünkü iç kanama durumu olabilir. İyi bir nabız olduğundan emin olunmalıdır.

Ayrıca, bazı durumlarda kişinin bilinci açık olabilir, ancak solunum yolu tıkanıklığı gibi sorunlar yaşanabilir. Bu tür durumlarda heimlich manevrası gibi müdahaleler yapılabilir. Zehirlenme durumunda ise ilk yardım müdahalesi gerekebilir, çünkü müdahale edilmezse kişi hayatını kaybedebilir. Zehirlenme durumunda da ilk olarak kişinin soluk alıp almadığı kontrol edilmelidir.

İlk Yardımı Kimler Yapabilir?

İlk yardım, doğru uygulandığında hastanın hayatını kurtarabilirken, bilinçsizce yapıldığında hastanın hayatını kaybetmesine veya daha fazla zarar görmesine neden olabilir. Bu nedenle ilk yardım uygulamaları yalnızca Sağlık Bakanlığı tarafından onaylanmış ilk yardım sertifikası sahibi kişiler tarafından yapılmalıdır.

İlk Yardım Sertifikası Nereden Alınır?

İlk yardım sertifikası, Sağlık Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş kurumlar veya kuruluşlar tarafından verilmektedir. Bu eğitim programı, hem teorik bilgiyi hem de pratik uygulamaları içermektedir. Eğitim tamamlandıktan sonra Sağlık Bakanlığı yetkilileri tarafından hem teorik hem de pratik sınavlar yapılmaktadır. Başarılı bir şekilde not alan kişilere ilk yardım sertifikası verilir. İlk yardım sertifikası alan kişiler, ilk yardım uygulamalarını gerçekleştirebilirler. Bu nedenle, ilk yardım uygulaması yapabilmek için bu sertifikayı almak gereklidir.

İlk Yardım Çantası Nedir?

İlk yardım çantası, potansiyel tehlikeli durumlarda gerekebilecek her türlü malzemenin bulunduğu bir çantadır. Bu çanta, evlerde, okullarda, araçlarda, iş yerlerinde ve birçok farklı alanda beklenmedik kaza durumlarına müdahale etmek için her zaman bulundurulmalıdır. Çünkü kaza, deprem gibi aniden ortaya çıkabilen olaylar her zaman mümkündür ve bu tür durumlarda ilk yardım çantası hayati önem taşır.

İlk Yardım Çantasında Neler Olmalıdır?

İlk yardım çantasının içeriği genellikle aşağıdaki öğeleri içermelidir:

Medikal Malzemeler:

• Sargı bezi
• Gazlı bez
• Yara bandı
• Suni solunum maskesi
• Elastik bandaj
• Makas
• Antiseptik krem/merhem (herhangi bir yara için)
• Cımbız
• Çengelli iğne
• Ateş ölçer
• El dezenfektanı
• Steril eldiven
• Ağrı kesici ilaç
• Ateş düşürücü ilaç
• Alerji ilaçları
• Antibiyotik krem
• Düzenli kullanılması gereken ilaçlar

Acil Durum Malzemeleri:

• Aile üyelerinin birinci derecede iletişim numaraları
• Temel ve riskli sağlık bilgilerini içeren bir not
• Su geçirmez kalem
• Defter
• Pil ile çalışan el feneri
• Enkaz altında sinyal vermek için düdük
• Soğuktan korunmak için izotermal örtü
• Acil durum battaniyesi
• Yeterli su miktarı
• Uzun süre dayanabilecek şekilde paketlenmiş, konserve gıdalar vb.
• Cep telefonları için taşınabilir şarj cihazı (powerbank)
• Bebek bezi, hijyenik ped gibi kişisel bakım ürünleri (ihtiyaca göre)
• Bu malzemeler, herhangi bir acil durumda hızlı ve etkili bir şekilde ilk yardım yapılabilmesi için önemlidir.

İlk Yardım Çantası Neden Önemlidir?

İlk yardım çantası, beklenmedik durumlarda hayat kurtarabilen önemli bir araçtır. Bu çanta, olası bir kaza anında ilk yardım gerektiren steril malzemeler ve ilaçları içerir. Bu malzemeler, yaralanmaları tedavi etmek için hayati öneme sahiptir. Ayrıca, kişilerin sürekli olarak kullandığı ilaçların listesi veya bilinç kaybı durumunda hastayla ilgili önemli bilgiler de ilk yardım çantasında bulunur. Bu sayede acil durumlarda hızlı ve etkili bir müdahale yapılabilir.

Afet ve Acil Durum Çantasının İçerisinde Neler Olmalı?

Aşağıda, acil durumlar için hazırlanan bir acil durum malzeme listesi bulunmaktadır:

Gıda:

Yüksek kalorili, vitamin ve karbonhidrat içeren, su kaybını önleyen ve dayanıklı (çabuk bozulmayan) gıdalar (Konserve, kuru meyveler, tahin-pekmez, meyve suyu, vb.).
Önemli belge fotokopileri:

• Kimlik kartları (nüfus cüzdanı, ehliyet vb.)
• Tapu, sigorta, ruhsat belgeleri
• Zorunlu Deprem Poliçesi
• Diplomalar
• Pasaport, banka cüzdanı vb.
• Diğer (evcil hayvan sağlık karnesi, vb.)
• Giyecekler:

• İç çamaşırı
• Çorap
• Yağmurluk
• İklime uygun giysiler
• Su:

• Her bir aile üyesi düşünülerek yeterli içme suyu alınmalı.
  Hijyen malzemeler:
• Sabun ve Dezenfektanlar
  Diş fırçası ve macunu
  Islak mendil
  Tuvalet kâğıdı
  Hijyenik ped
  Diğer malzemeler:
• İlk yardım çantası
  Uyku tulumu veya battaniye
  Çakı, düdük, küçük makas
  Kâğıt, kalem
  Pilli radyo, el feneri ve yedek piller (dayanıklı/uzun ömürlü pil seçilmeli)
  Bu liste, acil durumlar için önemli malzemeleri içermektedir ve ailenizin ihtiyaçlarına göre özelleştirilebilir. Acil durum hazırlığı herkes için önemlidir ve bu malzemelerin bulundurulması hayati olabilir.
• İlk Yardım Eğitimi Olmadan Müdahalede Bulunulmamalıdır

Özellikle deprem gibi acil durumlarda, enkaz altında kalmak mümkün olabilir. Bu tür bir durumda, ilk yardım çantasındaki fener ve düdük, kişinin yerini belirlemekte ve arama kurtarma ekiplerine yol göstermede büyük bir öneme sahiptir. Enkaz altında kalındığı süre boyunca, kişinin hayatta kalabilmesi için gıda, su gibi temel ihtiyaçlar yine ilk yardım çantasında bulunur. Ayrıca, bazı hastalıklar için gereken zorunlu ilaçlar da çantada saklanır. Soğuk hava koşullarında, ilk yardım çantasındaki izotermal örtü ve battaniye hayati önem taşır. Bu malzemeler, kişinin hayatta kalmasına yardımcı olabilir. Ek olarak, dolu bir powerbank, iletişim kurmak için uzun süreli destek sağlayabilir.

İlk yardım çantası, kendimizin veya sevdiklerimizin hayatını kurtarabilecek önemli bir hazırlıktır. Ne zaman bir tehlike ile karşılaşabileceğimiz belli olmadığı için, kaza riskinin olduğu her yerde mutlaka bir ilk yardım çantası bulundurulmalıdır. Olası bir kaza durumunda, hem kendimizin hem de çevremizdeki insanların hayatını korumak için ilk yardım eğitimi almak büyük önem taşır.