Lipödem (Ağrılı Selülit) Nedir?

Lipödem, vücudun her iki tarafında eşit bir şekilde etkilenen ve bacaklar, kalça ve bazen kollar gibi bölgelerde ağrılı cilt büyümesine neden olan yağ birikimi sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Lipödem, diyet veya egzersize yanıt vermeyebilir ve bu sorunun düzeltilmesi için tedavi gerekebilir.

Lipödem (Ağrılı Selülit) Nedir?
Lipödem (Ağrılı Selülit) Nedenleri Nelerdir?
Lipödem (Ağrılı Selülit) Belirtileri Nelerdir?
Lipödem (Ağrılı Selülit) Türleri Nelerdir?
Lipödem (Ağrılı Selülit) İçin Risk Faktörleri Nelerdir?
Lipödemin Komplikasyonları Nelerdir?
Lipödem Nasıl Teşhis Edilir?
Lipödem Aşamaları Nelerdir?
Lipödem Diyet Nedir? Nasıl Önlenir ?
Lipödem Nasıl Tedavi Edilir?
Lipödem Hakkında Sık Sorulan Sorular

Lipödem (Ağrılı Selülit) Nedir?

Lipödem, bacaklarda ve nadiren kollarda görülen, genellikle vücudun alt bölgesini etkileyen ve anormal yağ birikimine yol açan bir metabolizma ile ilişkilendirilen bir hastalıktır. Lipödem genellikle kalça, bacaklar ve baldırları içerirken, eller ve ayakları etkilemez. Yaklaşık olarak kadınların %11’ini etkileyen lipödem, yağın kalça ve bacaklarda düzensiz bir şekilde birikmesi nedeniyle görünüş açısından rahatsız edici olabilir. Ayrıca ağrı ve diğer sağlık sorunlarına yol açabilir.

Lipödem, obezite veya lenfödemle karıştırılabilir, ancak bunlar farklı durumlar içerir. Bununla birlikte, lipödem, lenf bezlerinde tıkanıklıklara neden olan lenfödeme yol açabilir. Lipödemli birçok kişinin vücut kitle indeksi (VKİ) 35’ten yüksektir.

Lipödem (Ağrılı Selülit) Nedenleri Nelerdir?

Lipödem, tam olarak nedeni bilinmese de kadın hormonları ile ilişkilendirilir. Bu, lipödemin kadınları erkeklerden daha fazla etkilemesini açıklayabilir. Lipödem, özellikle hamilelik, ergenlik, menopoz dönemleri ve hormon içeren doğum kontrol haplarının kullanıldığı zamanlarda başlayabilir ve kötüleşebilir.

Lipödem (Ağrılı Selülit) Belirtileri Nelerdir?

Lipödem, alt vücut bölgelerinde kolon benzeri belirtilere sahip, hassas ve kolayca travmaya duyarlı bölgelerle karakterizedir. Tedavi edilmezse, yağ birikmesi ve vücut ağırlığının artmasına yol açabilen ilerleyici bir durumdur. Vücut görünümünde dengesizlik yaratabilir, örneğin üst beden normal ölçülerdeyken alt beden daha büyük görünebilir. Lipödem ilerledikçe, enfeksiyonlar, yaraların geç iyileşmesi, yara izleri gibi doku hasarı ve sertleşmiş deri sorunlarına yol açabilir. Lipödem en yaygın belirtileri şunlardır:

Bacaklar ve kollar dahil olmak üzere vücudun alt bölgelerinde yağ birikmesi nedeniyle kalınlaşma veya büyüme
Şişen bölgelerde hassasiyet, ağrı ve rahatsızlık hissi
Etkilenen bölgelerde morarma
Yorgunluk ve halsizlik
Bacaklarda varisli damarlar

Lipödem (Ağrılı Selülit) Türleri Nelerdir?

Lipödem, oluştuğu bölgeye ve semptomlarına göre farklı türlerde sınıflandırılır. Lipödem türleri aşağıdaki gibi sıralanabilir:

Tip I: Yağ birikimi, göbek deliği ile kalçalar arasında yoğundur.
Tip II: Yağ birikimi, pelvis ile dizler arasında yoğundur.
Tip III: Yağ birikimi, pelvis ile ayak bilekleri arasında yoğundur.
Tip IV: Yağ birikimi, omuzlar ile bilekler arasında yoğundur.
Tip V: Yağ birikimi, dizler ile ayak bilekleri arasında yoğundur.

Lipödem (Ağrılı Selülit) İçin Risk Faktörleri Nelerdir?

Hamilelik, ergenlik veya menopoz dönemlerinde olmak, lipödem gelişme riskini artırabilir. Aile geçmişinde lipödem öyküsü bulunması ve vücut kitle indeksinin 35’in üzerinde olması da lipödem risk faktörleri arasında yer alır.

Lipödemin Komplikasyonları Nelerdir?

Lipödem tedavi edilmediğinde, fibroz olarak adlandırılan, yaraların yavaş iyileştiği ve bacaklarda derinin sertleştiği skar benzeri doku oluşumuna yol açabilir. Ayrıca lipödemle ilişkilendirilen aşağıdaki komplikasyonlar da görülebilir:

Yürüme zorluğu
Utanç ve endişe duyguları
Depresyon
Venöz yetmezlik adı verilen damar hastalığına
Düz ayak tabanına
Dizlerin birbirine sürtmesine neden olabilir.

Lipödem Nasıl Teşhis Edilir?

Lipödem teşhisi fiziksel muayene sonrasında hastanın tıbbi geçmişine dayalı olarak konulur. Lipödem, ağrılı yağ birikintileri ile karakterizedir ve tipik vücut yağından farklıdır. Hem iki bacak hem de tek bir bacak etkilenebilir. Bacaklar arasındaki boyut farklılığı, lipödem teşhisi koymada önemlidir. Lipödem teşhisini koymak için kullanılan özel bir test bulunmasa da aşağıdaki yöntemler teşhis sürecine katkı sağlayabilir:

Ultrason
Manyetik rezonans görüntüleme (MR)
Bilgisayarlı tomografi (BT)

Lipödem Aşamaları Nelerdir?

Lipödem, evreleri olan ve ihmal edildiğinde şiddetlenebilen bir durumdur. Lipödem evreleri aşağıdaki gibidir:

Aşama 1: Cilt normal görünür, ancak cildin altında küçük çakıl taşı gibi dokular hissedilebilir. Bu evrede ağrı ve morarma sıkça görülür.

Aşama 2: Cilt yüzeyi pürüzlü olabilir ve belirgin çukurlar oluşur.

Aşama 3: Bacaklarda şişlik gözlemlenir, deride yağ kıvrımları ve varisler belirginleşir. Yağ birikimi bacaklardaki yürümeyi zorlaştırabilir.

Aşama 4: Bu evrede lipödeme ek olarak lenfödem de görülebilir.

Lipödem Diyet Nedir? Nasıl Önlenir ?

Vücutta yağ dağılım bozukluğunu kontrol altına almak için lipödem diyeti bir seçenek olabilir. Lipödem diyeti uygularken, hayvansal ürünlerden ve işlenmiş gıdalardan kaçınarak genellikle bitkisel ağırlıklı bir beslenme modeli benimsemek önemlidir. Hazır gıdalardan kaçınılmalıdır. Lipödem diyeti aşağıdaki besinleri içerebilir:

Baklagiller: Mercimek, fasulye, nohut, ve barbunya gibi baklagiller
Tahıllar: Yulaf, esmer pirinç, kinoa, ve karabuğday gibi tahıllar
Sebzeler: Yeşil yapraklı sebzeler, mısır, pancar, sarımsak, soğan, patates, mantar gibi sebzeler
Meyveler: Limon, portakal, greyfurt gibi turunçgiller

Ancak lipödem diyetini uygulamayı düşünen kişilerin, beslenme ihtiyaçları ve metabolizmalarına bağlı olarak bu diyeti bir uzman doktor gözetiminde düzenlemesi önerilir.

Lipödem Nasıl Tedavi Edilir?

Lipödem için özel bir tedavi yöntemi bulunmasa da, ağrıyı ve iltihabı hafifletmeye yardımcı olabilecek bazı yöntemler vardır. Lipödem belirtilerini hafifleten ve rahatlama sağlayan bu yöntemler şunlar olabilir:

Yüzmek veya Egzersiz Yapmak: Yüzme veya düzenli egzersiz yapmak, eklemlerdeki stresi azaltabilir ve lipödem nedeniyle ortaya çıkan ağrıyı hafifletebilir.

Anti-inflamatuar İçerikli Diyet: Anti-enflamatuar besinlerle zenginleştirilmiş bir diyet benimsemek, lipödem belirtilerini hafifletebilir ve lipödemin ilerlemesini yavaşlatabilir.

Kompresyon Çorapları: Kan damarlarındaki basıncı düzenler ve aşırı şişmeyi azaltmaya yardımcı olabilir.

Cilt Nemlendiricileri: Cildi nemlendirmek, kuruluk ve tahrişe karşı koruma sağlar.

İlaç Kullanımı: İltihaplanma, şişme gibi sorunların tedavisine yardımcı olabilecek ilaçlar, doktor gözetiminde kullanılabilir.

Herhangi bir tedavi planını başlatmadan önce, bir sağlık profesyoneli ile görüşmek önemlidir. Bu uzmanlar, kişinin spesifik ihtiyaçlarına ve belirtilerine dayalı olarak en uygun tedavi yaklaşımını belirlemeye yardımcı olabilirler.

Lipödem Hakkında Sık Sorulan Sorular

Lipödem olduğumu nasıl anlarım?

Lipödem durumunda, vücudun alt kısmında, özellikle bacaklarda, kalçalarda ve nadiren kollarda görülen orantısız yağ birikimi meydana gelir. Lipödem belirtileri, eller ve ayakları etkilemese de bu bölgelerde ağrı, morarma ve eklem sorunları gibi sorunları içerebilir.

Lipödem olanlar ne yememeli?

Lipödem hastaları genellikle bitkisel ağırlıklı bir diyet uygulamalıdır. Lipödem diyetinde özellikle şeker içeren gıdalardan ve işlenmiş yağlardan uzak durulması önerilir. Rafine edilmiş tahıllar da sınırlı tüketilmelidir.