Lohusa humması (albastı) nedir?

Son Güncelleme Tarihi : Ağustos 21, 2024

Halk arasında “albastı” veya “alkarısı” gibi isimlerle bilinen lohusalık humması, genellikle yeni doğum yapmış kadınlarda yüksek ateş, halsizlik ve ağrı gibi belirtilerle kendini gösteren bir durumdur. Lohusalık enfeksiyonu olarak da adlandırılan bu problem, tedavi edilmezse olumsuz sonuçlara yol açabilir. Doğum sırasında hijyen kurallarına dikkat edilmesi ve sorunun erken teşhis edilmesi büyük önem taşır.

Lohusa humması (albastı) nedir?
Lohusa humması neden olur?
Lohusa hummasının belirtileri nelerdir?
Lohusa hummasından korunmak için ne yapılmalı?
Lohusa hummasının tedavisi var mı?
Lohusalık humması hakkında sık sorulan sorular 

Lohusa humması (albastı) nedir?

Doğum sonrası günlerde kadınları etkileyen lohusa humması, hızla ilerleyerek şiddetli karın ağrısı, ateş ve halsizlik gibi akut semptomlara neden olabilen bir durumdur. Yeni doğum yapmış veya düşük yapmış kadınlarda görülen ve halk arasında “albastı” olarak bilinen lohusa humması, tedavi edilmediği takdirde ciddi sonuçlara yol açabilen bir sorundur. Bu durum, doğum sırasında hijyen kurallarına dikkat edilmemesi nedeniyle idrar yollarının iltihaplanması ve ateşin yükselmesi sonucunda ortaya çıkar. İltihabın kana karışma riski bulunduğu için erken teşhis edilmesi ve tedavi edilmesi önemlidir. Aynı zamanda lohusalık enfeksiyonu olarak da bilinen bu durum, geçmişte annelerin ölümünün başlıca nedenlerinden biriydi. Ancak günümüzde doğum sonrası enfeksiyonlar daha iyi kontrol edilmektedir. Antibiyotiklerin kullanılması, doğum sonrası ateşin sıklığını ve şiddetini azaltmada başarılı bir yol olmuştur.

Lohusa humması neden olur?

Lohusalık enfeksiyonları genellikle doğum veya lohusalık döneminde hijyenik bakımın yetersizliği sonucu ortaya çıkar. Ancak bazı durumlarda lohusalık humması farklı nedenlere bağlı olarak gelişebilir. Bu durumlardan biri, rahim içinde, özellikle plasentanın 9 aylık gebelik süresince bağlandığı endometrium adı verilen dokuda meydana gelen bakteriyel bir enfeksiyondur. Bu enfeksiyon, genellikle ateşin yanı sıra alt karın ağrısı, rahimde ağrı ve genişleme, süregelen kanama ve kötü kokulu akıntı gibi belirtilerle kendini gösterir. Dünya genelindeki vaka sayısının yalnızca %15’i geç teşhis edilmektedir. Gebelik sırasında veya doğum anında geçirilen şiddetli hastalıklar, zatürre, anjin veya grip gibi durumlar da lohusalık hummasına yol açabilir. Vajinal doğumlar sırasında, doğum kanalının son bölümünde yırtıkları önlemek ve doğumu hızlandırmak amacıyla uygulanan epizyotomi gibi girişimler veya sezaryen kesisi de enfeksiyon riskini artırabilir. Ameliyat sonrası ilk yedi gün içinde gelişen bu duruma müdahale edilmezse ciddi sonuçlar doğurabilir. Ayrıca, emzirme sırasında meme enfeksiyonu da yaygın bir sorundur ve bebeğin ağzındaki mikroorganizmalardan kaynaklanır. Emziren annelerin %2 ila 10’u genellikle emzirmenin başladığından itibaren 2 ila 3 hafta sonra bu enfeksiyonu yaşayabilir.

Lohusa hummasının belirtileri nelerdir?

Doğum sonrası dönemde lohusa humması en belirgin olarak yüksek ateşle kendini gösterir. Yüksek ateşin varlığını tespit etmek için vücut sıcaklığı ölçülür. Vücut sıcaklığının 38 derece Celsius ve üzerinde olması, yüksek ateşin en az 12 saat arayla iki kez ölçümle doğrulandığında tanımlanır. Yeni doğum yapmış kadınlarda lohusa hummasının diğer belirtileri de bulunmaktadır. Bu belirtiler şunlar olabilir:

Genel halsizlik.
Ciltte belirgin solgunluk.
Sürekli soğuk terleme.
Ateş nedeniyle titreme.
Taşikardi (kalp atış hızının artmasıyla karakterizedir).
Baş, bel ve boğaz ağrısı.
Bol ve kötü kokulu lochia (lohusa dönemine özgü vajinal salgılar).
Karın ağrısı ve şişlik.

Lohusa hummasından korunmak için ne yapılmalı?

Doğum yapacak olan anne adaylarının gebelik sürecinde lohusa humması hakkında bilgilendirilmesi son derece önemlidir. Doğum yapılacak hastane seçimi titizlikle yapılmalıdır. Hastanenin fiziksel altyapısı ve hijyen koşulları, tercih edilen hastane için belirleyici faktörler olmalıdır. Ayrıca, uzman hekimlerin bulunduğu, tam teşekküllü hastaneler tercih edilmelidir.

Gebelik süreci boyunca vajinal muayenelerin düzenli olarak yapılması ve hijyen kurallarına titizlikle uyulması gereklidir. Gebeliğin son aylarında cinsel ilişkiden kaçınılmalı ve eğer bu durum meydana gelirse hijyen kurallarına özellikle dikkat edilmelidir. Ayrıca, gebelik döneminde anne adaylarının düzenli ve dengeli bir şekilde beslenmeleri, bağışıklık sistemlerini güçlü tutmaları için son derece önemlidir.

Lohusa hummasının tedavisi var mı?

Doğum sonrası ilk 24 saat içinde ortaya çıkan belirtiler nedeniyle hastaneden ayrılmamış olan annelerin lohusa humması tedavisi, müdahaleye hızla başlanmaktadır. Enfeksiyon kaynaklı hastalıkların tedavisinde kullanılan antibiyotiklerin olumlu etkileri oldukça hızlı bir şekilde fark edilmektedir. Lohusa humması tedavisi için de uygun antibiyotikler, uzman hekim gözetiminde kullanılarak vücuttaki enfeksiyon seviyesi düşürülür. Antibiyotik kullanımı genellikle 7-10 gün arasında sınırlıdır. Antibiyotikler, enfeksiyona neden olduğu düşünülen bakteri türüne göre uzman doktor tarafından belirlenir. Doğum sonrası dönem boyunca hijyen kurallarına dikkat etmek son derece önemlidir. Dış genital bölgenin en az günde 2 veya 3 kez yıkanıp dezenfekte edilmesi gerekmektedir. En şiddetli enfeksiyon vakalarında annelerin hastaneye yatırılması gerekebilir.

Lohusalık humması hakkında sık sorulan sorular 

Lohusa humması neden ateş ve üşüme yapar?

Bakteriler, parazitler ve özellikle virüsler, vücuttaki ısı düzenleme merkezini etkileyerek ateşin artmasına yol açabilirler. Ateş ve üşüme, enfeksiyon kökenli hastalıkların önemli belirtilerindendir.

Lohusa hummasına ne iyi gelir?

Tedavi sürecinde, kadınların kişisel hijyenlerine dikkat etmeleri ve dinlenmeye önem vermeleri, hastalığın olumsuz etkileriyle başa çıkmak için yararlı uygulamalardır. Ancak, halk arasında yaygın olan bazı batıl inançlar bu soruna çözüm sağlamaz. Örneğin, anneye kurdele bağlama veya şerbet içirme gibi yöntemlerle hastalığın tedavisi mümkün değildir.

Lohusa hummasının bitkisel tedavisi var mı?

Lohusa humması için bazı bitkilerin iyileştirici etkisi olduğu yönündeki yanlış inançlar bulunmaktadır. Özellikle civanperçemi, sarı yonca, aslanpençesi gibi bitkilerin bu sorunu ortadan kaldırmada herhangi bir kanıtlanmış etkisi yoktur. Lohusa humması tedavisi için uzman hekim kontrolünde erken antibiyotik tedavisi çok önemlidir ve hayati bir rol oynamaktadır.