Gastroentereloji

Son Güncelleme Tarihi : Ocak 3, 2024

Gastroenteroloji, vücudun sindirim sistemiyle ilgili hastalıkların tanı ve tedavisini sağlayan tıbbi bir uzmanlık dalıdır. Bu alanda, yemek borusu, mide, bağırsaklar, pankreas, karaciğer, safra kesesi ve yolları gibi sindirim sistemi organlarının hastalıklarının teşhis edilmesi ve tedavi edilmesiyle ilgilenilir. Ayrıca, endoskopik yöntemlerin kullanımıyla bu organların görüntülenmesi ve tanı konulması da bu uzmanlık alanının bir parçasıdır.

Gastroenteroloji, sindirim sistemi organlarına yönelik tıbbi tedavilerin yanı sıra, kanser gibi ciddi hastalıkların teşhisi için biyopsi operasyonlarını da gerçekleştirir. Özellikle karaciğer kanseri gibi organla ilgili kanser türlerinde, biyopsi operasyonları gastroenterologlar ve cerrahi uzman hekimler tarafından birlikte yürütülür.

Bu uzmanlık dalı, sindirim sistemi hastalıklarının teşhisi ve tedavisi konusunda önemli bir rol oynar ve hastaların sağlıklı bir sindirim sistemine sahip olmalarına yardımcı olur.

Gastroenteroloji Bölümünde Yapılan Tedaviler

Gastroenteroloji bölümümüz, gastrointestinal sistemle ilişkili tüm kronik ve akut hastalıklara yönelik geniş bir tedavi yelpazesi sunmaktadır.

Endoskopi

Endoskopi, son teknoloji optik cihazlar kullanılarak birçok iç organın detaylı bir şekilde incelendiği bir tıbbi prosedürdür. Bu işlem, endoskop adı verilen bir cihazın ucunda bulunan özel bir ışık kaynağı sayesinde organların iç yapısının net bir şekilde görüntülenmesini sağlar. Genellikle mide, yemek borusu, on iki parmak bağırsağı, kalın bağırsak ve ince bağırsak gibi organlar incelenir.

Endoskopi, aşağıdaki durumlarda uygulanabilir:

Mide Ağrısı: Mide ağrısı şikayetiyle başvuran hastaların muayenesinde kullanılır.
Mide Rahatsızlıkları: Mide ekşimesi, göğüs yanması, mide bulantısı, ağıza asit yükselmesi, inatçı kusmalar gibi mide rahatsızlıkları olan hastaların incelenmesinde kullanılır.
Yutma Güçlüğü: Disfaji olarak adlandırılan yutma güçlüğü yaşayan ve yutarken boğazında takılma hissi olan kişilere uygulanır.
Ani Kilo Kaybı: Ani ve açıklanamayan kilo kaybı yaşayan hastaların nedenini araştırmak için kullanılır.
Anemi (Kansızlık): Dengeli beslenmeye rağmen kansızlık yaşayan hastalara nedenini bulmak amacıyla başvurulabilir.
Gastrointestinal Şikayetler: Yanma, kahverengi kusma, siyah dışkı, kanlı ishal gibi sindirim sistemi şikayetleri olan kişilerin muayenesinde kullanılır.
Cerrahi Sonrası Kontrol: Daha önce gastrointestinal cerrahi geçirmiş ve takip edilmesi gereken hastaların durumlarını değerlendirmek için kullanılabilir.
Kabızlık: İnatçı ve tedaviye yanıt vermeyen uzun süreli kabızlık şikayeti olan hastaların değerlendirmesinde kullanılır.
Lezyon Biyopsisi: Görüntüleme çalışmalarında şüpheli lezyonların bulunması durumunda, bu lezyonlardan biyopsi almak için kullanılır.
Beslenme Kateteri Yerleştirme: Ağız yoluyla beslenemeyen hastalara, beslenme kateteri yerleştirmek ve bu kateterlerin kontrolünü yapmak amacıyla kullanılabilir.

Endoskopi, tıbbın birçok farklı alanında önemli bir teşhis ve tedavi aracı olarak kullanılır ve uzman hekimler tarafından titizlikle gerçekleştirilir.

2- Kolonoskopi

Kolonoskopi, tanısal bir işlem olarak kullanılan bir tıbbi prosedürdür. Bu işlem sırasında, inflamasyonlu bölgeler, polipler, ülserler veya benzeri şüpheli lezyonlar gibi bağırsak içi detaylar, özel bir endoskopik cihaz olan kolonoskop yardımıyla görüntülenir ve değerlendirilir. Eğer böyle bir şüpheli lezyon görülürse, bu bölgeden biyopsi alınarak örnek, patoloji laboratuvarlarına gönderilir ve incelenir. Aynı zamanda, kalın bağırsakta sıkça rastlanan polipler, uzman hekimler tarafından gerektiğinde kolonoskopi sırasında çıkarılabilir. Dünya Sağlık Örgütü ve Sağlık Bakanlığı tarafından özellikle 50 yaş ve üzeri kişilere rutin kontrol amaçlı kolonoskopi yapılması önerilmektedir.

Kolonoskopi işlemi aşağıdaki durumlarda uygulanabilir:

Rektal Kanama: Dışkıda kan görülmesi veya siyah renkte dışkı bulunması gibi durumlarda.
Karın Ağrısı ve Sindirim Sorunları: Ani karın ağrısı, kabızlık ve ishal gibi sebepsiz sindirim sorunları yaşayan kişilerde.
Gaita (Dışkı) Testi Sonucu: Gaita testi sonuçlarında kan tespit edilen hastalarda.
Bağırsak Polipleri: Bağırsak poliplerinin tanısı ve gerektiğinde tedavisi için.
Aile Geçmişi: Aile geçmişinde bağırsak kanseri öyküsü bulunan kişilerin kontrol amaçlı.
Anemi (Kansızlık): Sebep belirlenemeyen kansızlık durumlarında.
Kilo Kaybı: Sebep belirlenemeyen kilo kaybı nedenlerinin araştırılmasında.
Hemoroid (Basur) Tedavisi: Hemoroid hastalarının teşhis ve tedavilerinde.
Lezyon Biyopsisi: Görüntüleme işlemleri sonucu şüpheli lezyonların bulunması durumunda biyopsi alınması için.
Kronik Bağırsak Rahatsızlıkları: Crohn hastalığı ve ülseratif kolit gibi kronik bağırsak rahatsızlıkları olan hastaların teşhis, tedavi ve cerrahi işlemleri için.
Rutin Kontroller: Özellikle ileri yaşta olan kişilerin rutin sağlık kontrollerinde tanısal amaçlarla veya gerektiğinde tedavi amacıyla kolonoskopi yapılabilir.

Kolonoskopi öncesinde ve sonrasında dikkat edilmesi gereken bazı önemli hususlar bulunmaktadır. Operasyon öncesinde belirli bir süre boyunca hastanın aç olması ve su içmemesi gerekmektedir. Operasyon sırasında anestezi yapılamayan kişilerde, endoskop cihazının bağırsaklara uyguladığı baskı nedeniyle hafif ağrılar yaşanabilir. Operasyon sonrasında da belirli bir süre boyunca bölgede rahatsızlık, ağrı veya hafif kanama gibi yan etkiler normaldir. Bu nedenle, operasyon sonrasında sağlık kuruluşuna başvurulması gereken herhangi bir olumsuzluk durumunda uzman hekimin önerdiği bilgilere dikkat edilmelidir.

3- Mide Hastalıkları

Mide hastalıkları, çeşitli mide sağlığı sorunlarını içeren bir tıbbi kategoriyi temsil eder. Bu kapsam, aşağıdaki mide hastalıklarını içerir:

Gastrit: Mide iç yüzeyinin iltihaplanması olarak bilinen gastrit, mide hastalıkları arasında sıkça görülen bir sorundur. Bu hastalığın tanısı, teşhisi ve tedavisi bu kategoriye dahildir.
Ülserler: İyi huylu veya kötü huylu mide polipleri olarak adlandırılan ülserler, mide hastalıkları arasında yer alır. İyi huylu ülserlerin yanı sıra, kötü huylu ülserler de bu kapsamda değerlendirilir.
Mide Kanserleri: Mide kanserleri, mide hastalıkları arasında ciddi bir sorun teşkil eder. Tanı, teşhis ve tedavi süreçleri de bu kategoriye dahildir.
Kanamalar: Mide organından kaynaklanan kanamaların nedenini belirleme, teşhis etme ve tedavi etme işlemleri mide hastalıkları altında yer alır.
Yabancı Cisimler: Mideye kaçan delici veya yutulan yabancı cisimlerin, cihazlar kullanılarak çıkarılması da mide hastalıklarının tedavi alanına girer.

Mide hastalıkları, tıbbi bir uzmanlık dalı olan gastroenteroloji tarafından incelenir ve tedavi edilir. Bu uzmanlar, mide sağlığıyla ilgili sorunları tanılamak, teşhis etmek ve etkili tedavi yöntemleri uygulamak için gelişmiş tıbbi teknikleri kullanırlar.

4- Kolon Hastalıkları

Kolon hastalıkları, sindirim sisteminin önemli bir bölümü olan kolon veya kalın bağırsakla ilişkili çeşitli sağlık sorunlarını içerir. Bu hastalıkların tanı ve tedavisinde gastroenteroloji uzmanlarının yaptığı operasyonlar başarıyla uygulanır. Kolon hastalıkları arasında şunlar yer alır:

Ülseratif Kolit: Kalın bağırsak mukozasının iltihaplanması sonucu oluşan ülseratif kolit, tedavi edilmesi gereken bir kolon hastalığıdır.
Spastik Kolon (İrritabl Bağırsak Sendromu): Sindirim sistemi rahatsızlıklarından biri olan spastik kolon, belirtilerinin yönetilmesi ve tedavisi için gastroenteroloji uzmanlarının müdahalesini gerektirir.
Crohn Hastalığı: Bağırsakların herhangi bir yerinde ortaya çıkabilen iltihaplı bir durum olan Crohn hastalığı, kolon hastalıkları arasında yer alır ve tedavi edilmesi önemlidir.
Divertiküller: Kolonun iç yüzeyindeki küçük cepler olarak tanımlanan divertiküller, kolon hastalıkları kategorisine dahildir ve gerektiğinde tedavi edilir.
Polip Çıkarılması: Kolon içinde bulunan poliplerin çıkarılması işlemi, hem teşhis hem de tedavi amaçlı olarak gerçekleştirilir.
Kolon Kanamalarına Müdahale: Kolon kaynaklı kanamaların nedenlerini belirlemek ve tedavi etmek için gastroenteroloji uzmanları müdahalede bulunurlar.
Kolon Kanseri Tespiti: Kolon kanserlerinin erken teşhisi için endoskopik yöntemler kullanılarak yapılan operasyonlar önemlidir.

Gastroenteroloji uzmanları, bu kolon hastalıklarının teşhisini koyarak uygun tedavi planlarını oluşturur ve hastaların sağlıklarını en iyi şekilde korumak için çeşitli operasyonlar gerçekleştirirler.

5- Anal Bölge Hastalıkları

Anal bölge hastalıkları, anüs ve çevresindeki sağlık sorunlarını içerir ve teşhis konan hastalıkların tedavisini içerir. Bu hastalıklar arasında şunlar yer alır:

Hemoroide Bağlı Kanamalar: Hemoroid nedeniyle meydana gelen kanamaların teşhisi ve tedavisi bu kategoriye dahildir.
Hemoroid: Hemoroid, anüs etrafındaki damarların şişmesi sonucu ortaya çıkan bir durumdur ve uygun tedavi gerektirir.
Anal Fistül: Anal fistül, anüs etrafındaki iltihaplı bir kanalın oluştuğu bir durumdur ve tedavi edilmesi gereken bir anal bölge hastalığıdır.
Rektum Kanserleri: Rektum kanserleri, anal bölge hastalıkları içinde ciddi bir sağlık sorununu temsil eder ve teşhis edilmesi ve tedavi edilmesi önemlidir.

Gastroenteroloji uzmanları ve diğer ilgili uzmanlar, bu tür anal bölge hastalıklarının teşhisini yaparak uygun tedavi planlarını oluştururlar. Bu hastalıkların erken teşhisi ve etkili tedavisi, hastaların sağlıklarının korunmasında önemlidir.

6- Karaciğer ve Safra Yolu Hastalıkları

Karaciğer ve safra yolu hastalıkları, gastroenteroloji uzmanlarının uzmanlık alanına giren önemli bir sağlık sorunlarını içerir. Bu hastalıklar, çeşitli nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilir ve tanı, teşhis ve tedavi gerektirebilir. Karaciğer ve safra yolu hastalıkları şunları içerir:

Hepatitler: Kronik veya akut hepatit, Hepatit A, Hepatit B, Hepatit C, Hepatit D gibi farklı sebeplerle kaynaklanabilir. Aşılarla korunabilen bu hastalıkların tanı ve tedavisi de gastroenteroloji uzmanları tarafından yapılır.
Siroz: Siroz, karaciğerin hasar gördüğü ve fonksiyonlarının bozulduğu ciddi bir hastalıktır. Siroz nedeniyle meydana gelen kanamalar, karın zarında sıvı birikimi, böbrek yetmezliği, karaciğer kanseri ve koma gibi komplikasyonların tanı, teşhis ve tedavisi gastroenteroloji uzmanları tarafından gerçekleştirilir.

Gastroenteroloji uzmanları, bu karmaşık karaciğer ve safra yolu hastalıklarının teşhisini koymak ve uygun tedavi stratejilerini oluşturmak için ileri tıbbi teknikleri ve tedavi yöntemlerini kullanırlar. Bu hastalıkların erken teşhisi ve etkili tedavisi, hastaların sağlıklarını korumak için kritik bir öneme sahiptir.

7- İnce Bağırsak Hastalıkları

Tıbbi açıdan “duodenum” olarak adlandırılan 12 parmak bağırsağı, ince bağırsak sisteminin ilk bölümünü temsil eder ve mide ile bağlandığı bölgede pilor halkası olarak adlandırılan bir yapıya sahiptir. İnce bağırsağın bu kısmıyla ilgili görülen hastalıklar ve sağlık sorunları gastroenteroloji uzmanlarının ilgi alanına girer. Bu sorunlar şunları içerebilir:

Duodenum Ülserleri ve Kanamalar: Duodenum ülserleri, bu bölgede ortaya çıkan yaraları ifade eder ve bu ülserlere bağlı kanamalar tedavi edilmelidir.
Darlık Sorunları: Kötü huylu ülserlerin neden olduğu darlıklar gibi durumlar, 12 parmak bağırsağının daralmasına yol açabilir ve tedavi gerektirebilir.
Çölyak Hastalığı: Çölyak hastalığı, gluten intoleransına bağlı olarak ortaya çıkan bir sindirim sorunudur ve kansızlık, büyüme geriliği gibi belirtilere neden olabilir.
Safra ve Pankreas İle İlgili Sorunlar: Karaciğerden gelen safranın bu bölgeden bağırsağa akışını sağlayan papilla vateri darlığı, mide kanseri, safra yolu taşları, safra yolu kanseri, pankreas hastalıkları ve kanserleri gibi sorunlar bu alanda teşhis ve tedavi edilir.
Crohn Hastalığı ve Tüberküloz: Mide, yemek borusu, ince bağırsak ve kolonu etkileyen Crohn hastalığı ve tüberküloz gibi rahatsızlıkların teşhisi ve tedavisi de gastroenteroloji uzmanları tarafından gerçekleştirilir.

Gastroenteroloji Ünitesi, hastaların ayaktan ve yatan hasta hizmeti alabileceği bir sağlık birimidir. Poliklinik birimi ve endoskopi ünitesi, hasta muayene odaları, endoskopi laboratuvarı ve hasta ayılma odası gibi donanımları içerir. Ünitede, hastaların rahatlığı ve güvenliği için anestezi uzmanları gözetiminde sedasyon (hafif anestezi) altında endoskopik işlemler yapılır. Gastroenteroloji uzmanları, sindirim sistemiyle ilgili birçok hastalığın tanı ve tedavisinde hasta odaklı hizmet sunarlar.

Bu Bölümde Yapılan Tetkikler