Boğaz reflüsü nedir? teşhisi nasıl konulur?

Son Güncelleme Tarihi : Ağustos 21, 2024

Boğaz reflüsü, laringofarengeal reflü (LFR) olarak da bilinen, mide içeriğinden kaynaklanan bir tıbbi soruna verilen isimdir. Boğaz reflüsü belirtileri, genellikle mide reflüsü hastalığı olan gastroözofageal reflüden farklılık gösterir. Boğaz reflüsünde, klasik reflü belirtileri olan mide ekşimesi gibi semptomlar tipik olarak görülmeyebilir. Bu nedenle teşhisi koymak zor olabilir ve bu özelliğinden dolayı bazen “sessiz reflü” olarak adlandırılır.

Boğaz reflüsü nedir?
Boğaz reflüsünün nedenleri nelerdir?
Boğaz reflüsü belirtileri nelerdir?
Boğaz reflüsünün komplikasyonları nelerdir?
Boğaz reflüsünün teşhisi nasıl konulur?
Boğaz Reflüsünün Tedavisi Nasıldır?
Boğaz reflüsü tedavi edilmezse ne olur?
Boğaz reflüsü olan kişiler nasıl beslenmelidir?

Boğaz reflüsü nedir?

Boğaz reflüsü, midede üretilen asidin yemek borusundan yukarı çıkarak boğaza ulaşması durumudur. Boğazda ağrı ve tahriş olmuş gırtlak gibi belirtiler görülebilir. Tedaviler genellikle yaşam tarzı değişikliklerinden ibarettir.

Boğaz Reflüsü Kimlerde Görülür?

Herkes boğaz reflüsü olabilir ancak yaş ilerledikçe daha sık ortaya çıkabilir. Boğaz reflüsü olma olasılığı daha yüksek olan kişiler şunlardır:

Kötü beslenme alışkanlıklarına sahip olanlar,
Sürekli olarak sıkı giysiler giyenler,
Fazla kilolu olanlar,
Aşırı stresli olanlar.

Boğaz reflüsünün nedenleri nelerdir?

Yemek borusunun her iki ucunda kas halkaları bulunur. Normalde bu kaslar, midenin içeriğini mide içinde tutar. Ancak boğaz reflüsünde bu kaslar düzgün çalışmaz. Mide asidi boğazın arkasına, gırtlak ve hatta burun solunum yolunun arkasına geri döner. Bu durum, mide asidinin korunmasız bölgelerde iltihaplanmaya neden olabilir.

Sessiz reflü olarak da adlandırılan boğaz reflüsü, bebeklerde sıkça görülür çünkü kas halkaları gelişmemiştir, yemek borusu daha kısadır ve bebekler genellikle yatar pozisyondadır. Yetişkinlerdeki nedeni tam olarak bilinmemektedir.

Boğaz reflüsü belirtileri nelerdir?

Bebeklerde ve çocuklarda görülen belirtiler şunlardır:

Ses kısıklığı,
Kronik öksürük,
Astım,
Gürültülü nefes alma veya nefes almayı durdurma (apne),
Beslenme, tükürme veya solunumda sorun,
Kilo alımında sorunlar.

Boğaz reflüsü olan yetişkinlerde, boğazın arkasında yanma hissi, acı tat veya ekşime hissi olabilir. Ancak genellikle yetişkinlerde belirti olmaz ve diğer problemlerle karışabilir. En yaygın belirtiler şunlardır:

Aşırı boğaz temizliği,
Ses kısıklığı,
Yutkunma ile geçmeyen tekrarlayan “yumru”.

Daha az görülen belirtiler şunlardır:

Geniz akıntısı veya fazla boğaz mukusu hissi,
Yutma zorluğu,
Nefes almada zorluk,
Boğaz ağrısı.

Boğaz reflüsünün komplikasyonları şunlar olabilir:
Bebeklerde ve çocuklarda:

Ses tellerinin altındaki alanın daralması,
Tekrarlayan kulak enfeksiyonları.

Yetişkinlerde boğaz reflüsü, boğazı ve gırtlağı yaralayabilir, bölgede kanser riskini artırabilir, akciğerleri etkileyebilir ve astım, amfizem veya bronşit gibi rahatsızlıkları tetikleyebilir.

Boğaz reflüsünün teşhisi nasıl konulur?

Boğaz reflüsü teşhisi ve tedavisi, belirtilerin kontrol altına alınmasını ve yemek borusu, boğaz, akciğerler ve gırtlakta meydana gelebilecek zararların önlenmesini amaçlar. Teşhis genellikle oldukça acısız ve kolaydır.

Boğaz reflüsü teşhisi, mide reflüsü teşhisinden daha zor olabilir; ancak doktorunuz, tıbbi geçmişinizi, fiziksel muayenenizi ve bir veya daha fazla testin kombinasyonunu kullanarak bunu teşhis edebilir. Teşhis için kullanılan yöntemler arasında endoskopi ve pH izleme bulunmaktadır.

Endoskopik muayene ile doktorunuz boğazınızı ve ses tellerinizi görüntüler. Ayrıca, burun içinden boğaz ve yemek borusuna yerleştirilen küçük bir kateter ve asit algılayan sensörler içeren bir cihaz, 24 saat boyunca bulgularınızı kaydederek pH izlemesi yapar.

Boğaz Reflüsünün Tedavisi Nasıldır?

Bebekler ve çocuklar için boğaz reflüsü tedavisi şu şekildedir:

Bebeğinizi daha küçük lokmalarla ve daha sık beslemek,
Bebeğinizi beslendikten sonra en az 30 dakika dik pozisyonda tutmak,
Çocuk doktorunuzun talimatına göre H2 bloker denilen veya proton pompası inhibitörleri denilen ilaçlar kullanmak,
Başka yollarla tedaviye yanıt alınamıyorsa ameliyat olmak.

Yetişkinler için boğaz reflüsünün tedavisi şu şekildedir:

İlaçlar genellikle boğaz reflüsünün belirtilerini önemli ölçüde azaltır. Proton pompa inhibitörleri adı verilen bir ilaç sınıfı tipik olarak en etkilidir. Midenin ürettiği asit miktarını azaltarak çalışırlar. Antiasitler ve histamin antagonistleri adı verilen, mide asidini azaltan ilaçlar, boğaz reflüsünün tedavisinde de kullanılabilir. Boğaz reflüsü olan kişiler için mide ve bağırsak hareketlerini ve kasılmalarını artıran ilaçlar da önerilebilmektedir.

Yetişkinler için boğaz reflüsünün tedavisi, aslında yaşam koşullarını değiştirmek anlamına gelir. Bu sebeple:

Gerekirse kilo verin,
Sigara içiyorsanız, sigarayı bırakın,
Alkolden uzak durun,
Çikolata, nane şekeri, yağ, turunçgiller, gazlı içecekler, baharatlı veya domates bazlı ürünler, kırmızı şarap ve kafeini sınırlı tüketin,
Yatmadan yaklaşık üç saat önce yemek yemeyi bırakın,
Yatağınızın baş kısmını biraz yükseltin,
Bel çevrenizde daralan kıyafetler giymekten kaçının,
Tükürüğünüzü artırmak ve asidi nötrleştirmek için sakız çiğnemeyi deneyin.

Bazı insanlar kişisel bakım ve tıbbi tedaviye iyi yanıt verir. Ancak bazı durumlarda daha ciddi ve uzun süreli tedavi gerekebilir. Bu etkili olmazsa veya belirtiler tekrar ederse, doktor ameliyat önerebilir.

Fundoplikasyon, midenin üst kısmının alt yemek borusu etrafına sarılmasını içeren bir ameliyat türüdür. Bu ameliyat laparoskopik olarak veya geleneksel açık cerrahi yöntemle yapılabilir. Laparoskopik teknikte, küçük cerrahi kesiler ve laparoskop kullanılarak gerçekleştirilir. Diğer bir teknikte ise alt yemek borusunun dış tarafına bir titanyum boncuk halkası yerleştirilerek kapak güçlendirilir.

Boğaz reflüsü tedavi edilmezse ne olur?

Tedavi edilmezse, boğaz reflüsü şunlara yol açabilir:

Boğaz ağrısı,
Kronik öksürük,
Ses kıvrımlarının şişmesi,
Ses kıvrımlarında ülserler (açık yaralar),
Boğazda kitlelerin oluşumu,
Astım, amfizem ve bronşitin kötüleşmesi,
Tedavi edilmeyen boğaz reflüsünde, gırtlak kanserinin gelişimi.

Boğaz reflüsü olan kişiler nasıl beslenmelidir?

İlaç kullanımının yanı sıra, boğaz reflüsüne yardımcı olmak için düşük asitli bir diyet oldukça etkili olabilir. Araştırmalar, bu tür bir diyetin boğaz reflüsü belirtilerini sıklıkla azaltabildiğini göstermektedir.

Kavun, yeşil yapraklı sebzeler, kereviz ve muz gibi düşük asitli yiyecekler bu diyetin önemli bir parçası olabilir. Boğaz reflüsü olanlar için kaçınılması gereken yiyecekler arasında baharatlı, kızartılmış ve yağlı yiyecekler, turunçgiller, domates, çikolata, nane, peynir ve sarımsak bulunur. Ayrıca kafein, gazlı içecekler ve alkol içeren yiyecekler de belirtileri kötüleştirebilir.

Boğaz reflüsü olanlar için günün en büyük öğünü akşam yerine öğlen veya sabah öğünü olmalıdır. Yemekler arasında acele etmemek de önemlidir, bu yüzden dikkatlice ve yavaşça yemek yemeye özen göstermek gerekir.

Sağlığınızda büyük fark yaratabilecek yaşam tarzı değişiklikleri arasında sigara içmemek, ideal kiloyu korumak, stresi sağlıklı yöntemlerle azaltmak ve yönetmek de bulunmaktadır.