Konjonktivit (Kırmızı Göz Hastalığı) Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Son Güncelleme Tarihi : Mart 16, 2025

Konjonktivit, halk arasında kırmızı göz hastalığı olarak bilinen ve gözün beyaz ve şeffaf kısmını kaplayan konjonktiva dokusunun iltihaplanması ile ortaya çıkan bir durumdur. Bu iltihaplanma, alerjenler, irritanlar, bakteriler, soğuk algınlığı veya koronavirüsler gibi virüsler nedeniyle meydana gelebilir. Konjonktivit, zamanında doğru teşhis ve tedavi edilmezse görme sorunlarına yol açabilir, bu yüzden hastalığın nedeninin belirlenmesi ve uygun tedavinin yapılması önemlidir.

Konjonktivit (Kırmızı Göz Hastalığı) Nedir?
Konjonktivit (Kırmızı Göz Hastalığı) Belirtileri Nelerdir?
Konjonktivit Neden Olur?
Konjonktivit Nasıl Teşhis Edilir?
Konjonktivit Nasıl Tedavi Edilir?
Konjonktivitten Nasıl Korunulur?
Konjonktivit Hastalığı Hakkında Sık Sorulan Sorular

Konjonktivit (Kırmızı Göz Hastalığı) Nedir?

Konjonktivit, gözün beyaz ve şeffaf bölümünü ve göz kapaklarının iç kısmını kapsayan konjonktiva tabakasının enfeksiyon veya alerji kaynaklı iltihaplanması sonucu oluşur. En yaygın belirtileri arasında kırmızı ve şiş (iltihaplı) gözler, gözlerden akıntı gelmesi ve bir veya her iki gözde görülebilir. Konjonktivit, konjonktiva ismiyle de ilişkilendirilir.

Konjonktivit (Kırmızı Göz Hastalığı) Belirtileri Nelerdir?

Bu hastalığın tipik belirtileri arasında bir veya her iki gözde kızarıklık, göz kapaklarında şişme, tek veya her iki gözde kaşıntı, gözyaşı üretiminin artması, gözlerde bir şey varmış gibi hissetme ve gözleri ovuşturma isteği, sabahları gözleri açmayı zorlaştırabilen çapaklanma ve ışığa duyarlılık bulunur. Alt göz kapağının iç kısmında foliküller de görülebilir. Bu belirtiler hastalığın şiddetine ve türüne göre değişiklik gösterebilir.

Konjonktivit Neden Olur?

Kırmızı göz hastalığı olarak bilinen konjonktivit, kimyasal maddelere maruz kalma, kontakt lenslerin aşırı kullanımı, göze yabancı cisimlerin girmesi, duman ya da toz gibi iç ve dış çevresel faktörler, enfeksiyonlar, parazitler ve virüsler gibi nedenlerle ortaya çıkar. Örneğin, havada uçuşan bir toz tanesi göz kapaklarının arasından geçip konjonktivaya ulaştığında ya da grip gibi bazı virüsler konjonktivaya yerleştiğinde viral konjonktivit gelişebilir. Ayrıca, gözyaşı azalması ve kapakların hareketlerinin yavaşlaması sonucu göz beyazında artan kızarıklık kuru gözle ilişkili konjonktivite yol açabilir.

Konjonktivit Nasıl Teşhis Edilir?

Konjonktivitin teşhisi için hastanın detaylı anamnezi ve şikayetlerinin göz hastalıkları uzmanı tarafından alınması gerekmektedir. Konjonktivit, göz doktorunun biyomikroskopik muayenesiyle teşhis edilebilir. Viral, bakteriyel ya da alerjik konjonktivit tanıları da doktor tarafından konulur. Yanlış tanı ve tedavi eksikliği gözde çeşitli komplikasyonlara yol açabilir.

Konjonktivit Nasıl Tedavi Edilir?

Tedavi, konjonktivitin viral, bakteriyel ya da alerjik olmasına göre değişir. Alerji, kuru göz, mikrobik veya viral sebepler konjonktivitlere neden olabilir. Tedavi, uzman göz doktorları tarafından yapılmalıdır. Örneğin, kaşıntı ve kızarıklık eşliğinde olan durumlar alerjik konjonktivit olabilir ve bu durumda göz damlaları ile tedavi uygulanır. Kuru gözden kaynaklanan konjonktivitlerde suni gözyaşı damlaları ile nemlendirme yapılabilir. Bakteriyel konjonktivit durumunda ise etkenin belirlenmesi için gözden örnek alınıp, uygun antibiyotiklerle tedavi edilir. Tedavi edilmezse konjonktivit kronikleşebilir ve tekrarlayabilir. Tedavi sürecinde kirpik diplerinin hijyeninin sağlanması ve reçete edilen ilaçların kullanımı önemlidir. Konjonktivit, damlalar ve çeşitli pomatlarla tedavi edilebilir.

Konjonktivitten Nasıl Korunulur?

Göz sağlığını korumak için bazı önlemler alınmalıdır. Öncelikle ellerin gözle temasından kaçınılmalıdır. Çevrede hasta olan kişilerin kişisel eşyaları, örneğin makyaj malzemeleri veya havlular gibi, kullanılmamalıdır. Uzun süre bilgisayar kullanan kişiler, ekranın gözleri kurutabileceği için suni gözyaşı damlalarını kullanmayı düşünebilirler. Ekrana bakarken düzenli olarak göz kırpmanın göz sağlığı için faydalı olduğu unutulmamalıdır. Özellikle ofis çalışanlarının, bilgisayar kullanımını sık sık ara vererek gözlerini dinlendirmeleri önerilir.

Kontakt lens kullananlar için hijyen çok önemlidir. Lens takmadan ve çıkarmadan önce ellerin 20 saniye süreyle doğru şekilde yıkanması, tek kullanımlık kağıt havlu ile kurulanması ve bu şekilde lenslerin göze yerleştirilip çıkarılması gerekir. Lens kullanımı sırasında eller yüze, ağza, buruna ve gözlere değdirilmemeli, gözler ovuşturulmamalıdır. Lenslerin tatlı suyla temasından kaçınılmalıdır.

Soğuk ve rüzgarlı havalarda gözyaşı kanalı tıkanıklığı olan hastaların şikayetlerinde artış görülebilir. Bu durumda gözde sulanma oluşabilir ve devamlı hale gelirse cerrahi müdahale gerekebilir. Kardan yansıyan güneş ışınlarının gözün kornea, lens ve retina tabakalarına zarar verebileceği için, özellikle kayak merkezlerinde bulunanlar UV korumalı güneş gözlüğü kullanmalıdır. Gözler sık sık kırpılmalı, ortalama her 3 saniyede bir göz kırpma işlemi yapılmalıdır. Bilinçli olarak düzenli göz kırpmanın göz sağlığı için önemi vurgulanmalıdır. Ayrıca, saç kurutma makineleri, klimalar ve pervaneler gibi aletlerin gözlere doğrudan hava üflemesinden kaçınılmalıdır. Rüzgarlı havalarda dışarı çıkarken, gözleri saran koruyucu gözlükler takılması tavsiye edilir.

Konjonktivit hastalığı bulaşıcı mıdır?

Enfeksiyon kaynaklı konjonktivitler genellikle bulaşıcıdır. Hastalığın yayılmasını önlemek amacıyla sık sık el yıkamak, konjonktivitli kişilerle tokalaşmamak ve öpüşmekten kaçınmak önemlidir. Ayrıca, bu göz enfeksiyonuna yakalanan kişilerle aynı havlu ve makyaj malzemelerinin paylaşılması da engellenmelidir. Özellikle adenovirüs enfeksiyonu, bazı durumlarda gözün kornea tabakasını etkileyerek görme kabiliyetini azaltabilir.

Konjonktivit hastalığı nereden yayılır?

Adenovirüs kaynaklı konjonktivit, kreşler, okullar, hastaneler ve toplu taşıma araçları gibi ortamlarda hızla yayılma eğilimindedir.

Konjonktivit ne kadar zamanda iyileşir?

Gözlerde şiddetli kızarıklık ve çapaklanmayla seyreden bu hastalık, genellikle bir hafta ila on gün içinde iyileşir. Ancak bazı hastalarda, uygun tedavi uygulanmazsa ciddi ve kalıcı görme bozukluklarına yol açabilir. Bu nedenle, göz doktorunun önerdiği süre zarfında kontrole gitmek de büyük önem taşır.

Konjonktivit tedavi edilmezse ne olur?

Alerjik konjonktivit, özellikle çocuklarda yaygın olarak görülen bir durumdur. Yenidoğanlarda ve çocuklarda konjonktivit sıkça rastlanan bir durum olup, tedavi edilmediği takdirde kronikleşebilir. Kronikleşen durumlarda gözde şiddetli kaşıntı meydana gelebilir. Bu aşırı kaşınma, korneanın incelmesine ve keratokonus adı verilen hastalığa yol açabilir, bu da kalıcı görme kusurlarına neden olabilir. Viral konjonktivit tedavi edilmediğinde, tekrarlayan enfeksiyonlar gözde lekelenmelere ve görme seviyesinde düşüşe yol açabilir. Uçuk virüsüne bağlı konjonktivit ise kalıcı görme kusuruna neden olabilir. Bakteriyel konjonktivitler genellikle hızla iyileşebilir, ancak kronikleşirse sürekli çapaklanmaya ve görme bozukluklarına sebep olabilir. Konjonktivitin zamanında teşhis ve tedavi edilmemesi durumunda kalıcı görme kusurları gelişebilir, bu nedenle özellikle çocuklarda tedavi önemlidir.

Konjonktivitin neden olduğu keratakonus nedir?

Göz küresinin en önündeki saydam tabakası olan korneanın bombeliğinin artması ve incelmesi ile karakterize keratokonus hastalığı, alerjik konjonktivite bağlı olarak gözlerin sürekli ovalanması gibi faktörlerle ilişkilendirilmektedir. Gözleri ovalamanın kornea yapısını kalıcı ya da geçici olarak değiştirebileceği yapılan çalışmalarla gösterilmiştir ve bu hareket hastalığı tetikleyici veya ilerletici bir etki yapabilir.

Konjonktivit evde tedavi edilir mi?

Keratokonus ve konjonktivit gibi göz hastalıkları, uzman bir göz hekimi tarafından tedavi edilmelidir. Evde uygulanan yöntemler göze zarar verebilir, bu nedenle bu tür durumlarda ilk olarak bir göz doktoruna başvurulmalıdır.

Konjonktivite neden olan kuru gözün sebebi nedir?

Gözyaşının büyük bir kısmını aköz tabaka oluşturur ve bu tabaka, çeşitli mikroorganizmalara karşı koruma sağlar. Gözyaşı film tabakası, gözün sağlıklı bir şekilde nemlenmesi için gerekli olan yağlı bir kısım içerir. Bu yağlı tabaka, göz kapaklarındaki bezler tarafından sağlanır ve her bir kirpiğin dibinde bulunur. Eğer bu tabaka düzgün çalışmazsa, gözyaşı hızla buharlaşabilir ve göz kuruluğu meydana gelebilir. Kitap okuma, bilgisayar kullanma, telefon ve tablet kullanımı, klimalı ortamlarda bulunma ve şömine başında uzun süre gözlerin açık kalması gibi durumlarda bu yağlı tabakanın gözü nemli tutması gerekmektedir. Ancak bu işlev bozulursa göz kuruluğu oluşabilir.

Göz temizliği konjonktivit hastalığından korunmada önemli mi?

Yoğun makyaj yapanlar ve kirpik dibi boyası kullananlar için konjonktivit gelişme riski yüksektir. Bu nedenle göz makyajı yapanların temizlik konusunda özenli olmaları gerekmektedir. Kirpikler için özel bakım şampuanları, bebek şampuanları veya göz temizleme mendilleri kullanılmalı ve bu ürünlerin göz doktoru tarafından onaylı olması önemlidir.

Görmeyi tehdit etmeyen konjonktivit nedenleri nelerdir?

Blefarit, hordeolum (arpacık), kuru göz ve şalazyon gibi durumlar etkin ve zamanında tedavi edildiğinde görme yetisini tehdit etmez. Ancak orbital selülit, akut glokom, sklerit, üveit ve korneal enfeksiyonlar gibi durumlar, konjonktivitin görmeyi tehdit eden nedenleri arasındadır ve bu durumlar ciddiye alınmalıdır.

Ilık pansumanlar konjonktivite iyi gelir mi?

Toplumda arpacık için yaygın olarak bilinen sarımsak, diş macunu, limon gibi bitkisel yöntemler, gözde beklenmedik sorunlara yol açabilir. Bu sebeple, bu tür bitkisel uygulamalardan kaçınılmalıdır. Doktorun önerdiği tedavi genellikle hastanın ihtiyacı için yeterlidir. Temiz bir çay poşeti veya ılık su ile yapılan göz pansumanı genellikle zararsızdır, ancak burada önemli olan çayın etkisinden ziyade sıcak pansumanın faydasıdır. Eğer ilk 24 saat içinde başka bir çözüm bulunamazsa, kaynatılmış ve ılıtılmış su ile gözün yavaşça temizlenmesi uygundur. Göz temizliği yaparken fazla basınç uygulamamak ve gözü ovalamamak önemlidir. Göz temizliği için doktorun tavsiye ettiği şekilde göz mendillerinin kullanılması da önem taşır.

Konjonktiviti olanlar lens kullanmalı mı?

Kontakt lens kullanımı, arpacık gibi göz rahatsızlıklarının riskini artırabilir. Bu yüzden, lens kullanımından kaçınmak veya hastalık süresince lensleri göze değdirmemek önemlidir. Hastalık süresince gözlük kullanımı, ellerin göze temasını engelleyici bir rol oynayabilir ve bu süreçte kontakt lens kullanımından kaçınılması önerilir.