Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Post Type Selectors
Blog Image

Arpacık nedir? tedavisi nasıl yapılır?

Arpacık, tıbbi adıyla hordeolum olarak bilinen, göz kapağının bezlerinde meydana gelen ve oldukça yaygın görülen bir enfeksiyon durumudur. Göz kapağının dış yüzeyinde ortaya çıkan şişlik ve kızarıklıkla kendini gösterir. Arpacığın en sık rastlanan nedeni, stafilokok aureus isimli gram pozitif bir bakteri türüdür. Göz kapağının kenarındaki meibomian bezlerinin enfekte olması sonucu oluşur ve yerleştiği bölgeye bağlı olarak iç hordeolum veya dış hordeolum olarak adlandırılır. Genellikle kirpik diplerinde veya göz kapağının alt kısmında gelişen arpacık, sıklıkla gözde kaşıntı ve batma hissiyle başlar. Bu belirtilerden 1-2 gün sonra cilt yüzeyinde belirgin bir şekilde görünmeye başlar. Uygun tedavi yöntemleri uygulandığında, arpacık genellikle bir hafta içinde iyileşme gösterir. Arpacığın oluşum sebeplerini değerlendirmeden önce “Arpacık nedir?” sorusuna açıklık getirmek önemlidir. Bu enfeksiyonun anlaşılması, doğru tedavi yaklaşımlarının belirlenmesi için temel oluşturur.

Arpacık nedir?
Arpacık neden çıkar?
Arpacık türleri nelerdir?
Arpacık belirtileri nelerdir?
Arpacık varlığında dikkat edilmesi gerekenlerNe zaman doktora gidilmeli?
Arpacık tanısı nasıl koyulur?
Arpacık tedavisi nasıl yapılır?

Arpacık nedir?

Arpacık, göz kapaklarının iltihaplanmasıyla oluşan ve oldukça yaygın bir cilt rahatsızlığıdır. Hordeolum olarak da bilinen bu durum, genellikle göz kapaklarında bulunan yağ bezelerinin tıkanması sonucu ortaya çıkar. Göz kapağının dış kısmında, kirpik diplerine yakın yağ bezelerinin tıkanması, içlerinde bakteri birikmesine ve sonucunda arpacık oluşumuna yol açar. Başlangıçta küçük bir kızarıklık olarak görülen arpacık, ilerleyen durumlarda göz kapağının şişmesine ve hatta kapanmasına neden olabilir. Gözde yaşarma, göz kapağında ağrı ve şişlik gibi semptomlarla kendini gösterirken, görünüşü bir çıban veya sivilceyi andırabilir. Çoğunlukla bağışıklık sisteminin zayıf olduğu dönemlerde meydana gelen arpacık, özellikle ellerde bulunan bakterilerin göz bölgesine taşınması sonucu oluşabilir. Bu sebeple el hijyenine özellikle dikkat edilmesi gerekmektedir. 30-50 yaş aralığında, yağ bezelerinin tamamen tıkanması sonucu şalazyon olarak adlandırılan başka bir göz rahatsızlığı da ortaya çıkabilir. “Gözde arpacık nasıl geçer?” ve “Arpacığa ne iyi gelir?” gibi soruların yanıtlanmadan önce arpacığın neden oluştuğunu anlamak önemlidir. Bu anlayış, arpacığın doğru ve etkili bir şekilde tedavi edilmesine yardımcı olur.

Arpacık neden çıkar?

Göz kapaklarında yaklaşık 60 kadar meibomian bezi bulunur ve bu bezler, gözlerin sağlıklı işlevselliği için önemlidir. Meibomian bezleri, gözyaşının kurumasını engelleyen, göz kapaklarının göz üzerindeki hareketini kolaylaştıran ve göz küresi üzerinde ince, yağlı bir tabaka oluşturan yağ bezleridir. Bu bezlerin tıkanması sonucu arpacık meydana gelebilir. Genellikle el yoluyla taşınan bakteriler nedeniyle kirpik folikülünde oluşan arpacık, vücut direncinin düşük olduğu dönemlerde, özellikle uykusuzluk ve yorgunluk gibi zamanlarda daha sık görülür. Başlangıçta ağrılı bir nokta olarak ortaya çıkan ve kaşınma, batma hissi ile karakterize olan arpacık, birkaç gün içinde ağrılı bir şişliğe dönüşebilir. Gözlere kirli ellerle dokunmak, tozlu ve kirli ortamlarda uzun süre kalmak, göz makyajının uzun süre temizlenmemesi veya düzgün temizlenmemesi, enfeksiyona yatkın gözler, aşırı yağlı gıdaların tüketilmesi ve yetersiz beslenme, arpacık oluşumunun nedenleri arasındadır. “Gözde arpacık neden çıkar?” sorusu genellikle bu faktörlere bağlı olarak yanıtlanabilir. Stafilokok aureus adlı bakterinin neden olduğu arpacık, uygun tedavi yöntemleriyle kolayca iyileştirilebilir. Arpacığın oluşum yerine bağlı olarak iç ve dış hordeolum olarak iki farklı türü vardır.

Arpacık türleri nelerdir?

Göz kapağı bezlerinin enfeksiyonu sonucu ortaya çıkan ve iltihaplı şişliklerle karakterize edilen arpacık, göz kapağının kızarmasına ve normalden daha sıcak olmasına neden olur. Arpacık, oluşum yerine bağlı olarak iç ve dış arpacık olmak üzere iki farklı türde bulunur.

İç Arpacık: Göz kapağının iç kısmında meydana gelir. Genellikle meibomian bezinin tıkanmasından kaynaklanır. Bu bezler, göz kapağının göz üzerindeki hareketini kolaylaştıran ve gözü koruyan yağlı bir tabaka oluşturur. İç arpacık, göz kapağında kızarık bir şişlik oluşturarak ağrı, hassasiyet ve bölgedeki ısı artışına sebep olur ve genellikle dış arpacığa göre daha fazla rahatsızlık verir.

Dış Arpacık: Kirpik diplerinde oluşur ve çoğunlukla kıl kökündeki iltihaptan kaynaklanır. Dış görünümü bir sivilceyi andırır. Dış hordeolum olarak adlandırılan bu tür, Zeiss ve Moll bezlerinin etkilenmesiyle ortaya çıkar. Stafilokok bakterisinin neden olduğu akut bir enfeksiyon sonucu gelişir. Göz kapağının kenarında iltihaplı bir şişlik oluşturur ve ağrılıdır.

Arpacık belirtileri nelerdir?

Arpacık, göz kapağında yangılı ve ağrılı bir şişlik oluşturan bir enfeksiyon türüdür. Başlangıçta, gözde batma hissi ve kaşıntı gibi belirtilerle kendini gösteren arpacık, 1-2 gün içinde gözle görülür şekilde şişerek büyür. Bu süreçte kızarıklık artar ve iltihap dolu bir kese oluşur. İç arpacık genellikle göz kapağı ters çevrildiğinde görülür, ancak meibomian bezinin tıkanması sonucu enfeksiyon geliştiğinde göz kapağında şişliğe neden olabilir. Her iki tür arpacık da ağrıya ve batma hissine yol açar. Ayrıca ışık, arpacık varlığında ağrıyı artırabilir ve göz sulanmasına neden olabilir.

Arpacık tedavi sürecinde dikkat edilmesi gerekenler:

Arpacık tamamen iyileşene kadar havlu ve benzeri kişisel eşyaların aile bireyleriyle paylaşılmaması önemlidir.
Göze dokunmadan önce ellerin iyice sabunlanarak temizlenmesi gerekir.
Arpacık iyileşene kadar göz makyajı yapılmamalı ve göz kapalı tutulmamalıdır.
Arpacığın içindeki iltihabın dışarıya çıkarılması enfeksiyonun yayılmasına neden olabilir ve iyileşmeyi zorlaştırabilir. Bu nedenle iltihaplı bölgeye müdahale edilmemelidir.

Ne zaman doktora gidilmeli?

Arpacığın varlığı, özellikle kişinin yaşam kalitesini düşürdüğünde veya rahatsızlık hissi verdiğinde hekim ziyareti önerilir. Arpacığın yanı sıra, görme fonksiyonlarında değişiklik, göz kapağının açılamaması gibi ciddi belirtiler ortaya çıkarsa veya arpacıkla ilişkili kızarıklığın gözü etkilemesi, ateş ve şiddetli ağrı gibi durumlar mevcutsa mutlaka hekim kontrolü gereklidir.

Gözde arpacık tanısı genellikle laboratuvar testi veya radyolojik görüntüleme yöntemleri gerektirmeden yapılır. Hekim, basit bir göz muayenesi ile durumu değerlendirip tanı koyabilir. Bu süreçte, göz kapağının detaylı incelenmesi ve belirtilerin dikkatlice gözlemlenmesi yeterlidir. Gerekli durumlarda, hekim, arpacığın tedavisi için uygun yöntemleri ve evde yapılması gereken bakım önerilerini sunacaktır.

Arpacık tanısı nasıl koyulur?

Gözde arpacık teşhisi için laboratuvar testleri veya radyolojik görüntüleme yöntemleri gerekmeyebilir. Doktor, basit bir göz muayenesi ile tanıyı kesinleştirir.

Arpacık tedavisi nasıl yapılır?

Arpacık, kişisel hijyenin yanı sıra göz ve çevresinin hijyenine dikkat edilmesi durumunda yaklaşık bir hafta içinde iyileşebilir. Bu süre zarfında doktorun önerdiği merhemler ve damlaların kullanılması, iyileşme sürecini hızlandırırken şikayetlerin azalmasına yardımcı olabilir. Ancak arpacık tedavisine rağmen 2 ila 3 hafta içinde iyileşmeyen veya sertleşen durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir. Bu cerrahi müdahale, göz kapağının iç kısmına küçük bir kesinin yapıldığı bir operasyonla gerçekleştirilir. Bu operasyon, enfeksiyonun tamamen temizlenmesine yardımcı olur. Ayrıca, arpacığın kist oluşturması durumunda da kullanılabilir.

Göz kapağı ve çevre dokular lokal anestezi ile uyuşturulduktan sonra, operasyon sırasında göz kapağı içindeki iltihap temizlenir ve kistik oluşumu nedenleyen yağ birikimi çevresindeki dokularla birlikte çıkarılır. Bu operasyon yaklaşık 15 dakika sürer ve göz kapağının iç kısmından yapıldığı için dikiş gerektirmez ve iz bırakmaz. Operasyon sonrasında göz bandajlanır ve ertesi gün bandaj açılır. Yaklaşık bir hafta boyunca göze antibiyotik içeren damlaların damlatılması gerekebilir.