Diyafram felci nedir?

Son Güncelleme Tarihi : Ağustos 21, 2024

Solunumun gerçekleşmesine yardımcı olan diyafram kası, bazı durumlar nedeniyle işlevini yitirebilir. Bu duruma “diyafram felci” adı verilir. Nefes almayı zorlaştıran bu durum tıbbi muayene ve testlerle teşhis edilir. Diyafram felcinin tedavisi, temelde bu duruma neden olan faktörün belirlenmesine dayanır. Tedavi seçenekleri arasında diyafram pilikasyonu ve diyafram pili yöntemleri bulunur. Bu işlemler sonrasında, hastaların tedavi sürecine uyum göstermeleri önemlidir.

Diyafram felci nedir?
Diyafram felci nasıl olur?
Diyafram felci belirtileri nelerdir?
Diyafram felci teşhisi nasıl konulur?
Diyafram felci tedavisi nasıl uygulanır? Diyafram felci nasıl geçer?
Diyafram felci ile ilgili sık sorulan sorular

Diyafram felci nedir?

Diyafram, insan solunum mekaniğinin temel bir parçasıdır ve solunumun yaklaşık olarak %60 ila %80’ini gerçekleştirir. İnsan vücudunda sağ ve sol olmak üzere iki adet diyafram bulunur. “Diyafram felci nedir?” sorusu, internet üzerinde sıkça araştırılan konulardan biridir. Diyafram felci, genellikle bir tarafta meydana gelen bir durumdur ve bu, diyaframın hareketi sırasında bir tarafın normal şekilde çalışmamasına neden olan frenik sinir hasarı sonucu meydana gelir. Diyafram felci, nefes alıp verme sırasında etkilenen tarafın hareketsiz kalmasıyla diyaframların bir tarafının yükselip alçalmasına engel olur. Bu durum, nefes alıp verme sırasında kalbin yer değiştirmesine ve akciğer alanının azalmasına neden olabilir.

Diyafram felci nasıl olur?

Diyafram felci, genellikle bir dizi farklı nedenle ortaya çıkabilir. Bu nedenler arasında beyin sapındaki tümörler, boyun kırıkları (spinal kord yaralanmaları), diyaframı tutan akciğer tümörleri, karaciğer ve midedeki tümörler veya diyaframı etkileyen travmalar bulunur. Ayrıca, Amyotrofik lateral skleroz (ALS), multipl skleroz (MS), kas distrofisi gibi kas hastalıkları, santral alveoler hipoventilasyon hastalıkları, tiroid sorunları ve nöropatik hastalıklar gibi hastalıklar da diyafram felcine yol açabilir. Guillain-Barre sendromu gibi nörolojik rahatsızlıklar da diyafram felci riskini artırabilir. Bu nedenle, diyafram felci çeşitli sağlık sorunlarına bağlı olarak ortaya çıkabilen bir bir durumdur.

Diyafram felci belirtileri nelerdir?

Diyafram, temel olarak solunumla ilişkili bir organdır ve bu nedenle diyafram felci belirtileri genellikle nefes darlığı ve solunum güçlüğü olarak kendini gösterir. Nefes darlığı, kişinin düz yatarken, yürürken veya suya girdiğinde ortaya çıkabilir. İki taraflı diyafram felci, kan oksijen seviyelerinde azalmaya yol açarak uyku sırasında solunum problemlerine neden olabilir. Ayrıca, felcin kökenine bağlı olarak farklı semptomlar da görülebilir. Diyafram felci hastaları genellikle bu belirtilerle karşılaşırlar.

Diyafram felci teşhisi nasıl konulur?

Diyafram felcinin teşhisinde ilk adım, hastanın anlattığı semptomlar üzerinden fiziksel muayene yapmaktır. Fiziksel muayene sırasında, akciğer açılması ile ilgili bulguları değerlendirmek için perküsyon ve oskültasyon gibi yöntemler kullanılır. Ayrıca, basit bir akciğer röntgeni ile diyafram yüksekliği gözlemlenebilir. Diyafram felci şüphesi durumunda, diyafram hareketini gösteren floroskopik yöntemle tanı kesinleştirilir. Gerekli durumlarda, frenik sinir elektromiyografisi (EMG) gibi ek testler de yapılabilir.

Diyafram felci tedavisi nasıl uygulanır? Diyafram felci nasıl geçer?

Tedavi, hastanın genel sağlık durumu, nefes darlığının yaşam kalitesine olan etkisi ve diyafram felcinin altında yatan nedenlerin değerlendirilmesi ile başlar. Diyafram felcinin nedeni biliniyorsa, öncelikle bu nedenin tedavisi uygulanır. Tek taraflı diyafram felci durumunda, diyaframın kasılmasını sağlamak için diyafram pilikasyonu (diyafram kubbesinin daraltılması) ameliyatı yapılabilir. Ancak çift taraflı diyafram felci durumunda, frenik sinir EMG sonuçlarına göre, frenik sinirin sağlam olduğu vakalarda diyafram pili tedavisi düşünülebilir. Diyafram pili tedavisinde, her iki diyaframa genellikle 2 elektrot yerleştirilir. Elektrotların uçları cihaza bağlanır ve belirli aralıklarla diyafram kaslarını uyararak mekanik solunumu destekler. Bu sayede diyaframın solunuma katılması sağlanır. Tüm cerrahi girişimlere rağmen sonuç elde edilemeyen hastalarda, mekanik bir solunum cihazı kullanılabilir.

Diyafram nedir?

Diyafram, vücudu iki bölüm olan karın ve göğüs kafesi arasında ayıran ve solunumun büyük bir kısmını kontrol eden bir organdır. Bu kas ve tendonlardan oluşan yapı, frenik sinir tarafından hareket ettirilir ve solunumun yaklaşık yüzde 60 ila 80’ini gerçekleştirir. İnsan vücudunda sağ ve sol olmak üzere iki diyafram bulunur. Sağ diyafram, doğrudan karaciğerle temas halindedir, sol diyafram ise mide, kolon ve dalak gibi organlarla komşudur. Bu nedenle diyafram, solunumun düzgün bir şekilde çalışması için hayati bir öneme sahiptir.

Diyafram felcinin görülme sıklığı nedir?

Diyafram felci, kökenine bağlı olarak değişebilir, ancak toplumda nadiren rastlanan bir durumdur.

Diyafram felcinin karıştırıldığı başka hastalıklar var mıdır?

Diyafram felci, en sık diyaframın evantrasyonu ile karıştırılan bir durumdur. Diyafram evantrasyonu, diyaframın yukarı doğru zorlanarak genişlemesiyle karakterizedir. Bu genişleme, aşırı kilo, hamilelik gibi faktörler nedeniyle batın içi basıncın artmasına bağlı olarak meydana gelebilir. Bu durumda diyafram normal şekilde çalışabilir, ancak aşırı genişlediğinden dolayı işlevsel olarak yetersiz kalabilir.

Bir başka karıştırılan durum da diyafram fıtığıdır. Diyaframda çeşitli nedenlerle oluşan bir açıklık sonucu karın içindeki organlar göğüs boşluğuna doğru yer değiştirebilir. Bu durum, göğüs boşluğundaki basınç negatifken karında pozitif olduğu için hastada nefes darlığına yol açabilir. Bu nedenle diyafram fıtığı da diyafram felci ile karıştırılabilen rahatsızlıklar arasında yer alır.

Diyafram ağrısı nerede olur?

Diyaframın ağrısını taşıyan ve aynı zamanda mekanik çalışmasını sağlayan sinir, frenik sinirdir. Frenik sinir boyun bölgesinde servikal (3. ve 5. seviyede) çıkan izole bir sinirdir. Bu nedenle diyaframda meydana gelen bir hasar, frenik sinirin boyun kökünde hissedilir. Bu duruma “KEHR belirtisi” adı verilir.

Diyafram ameliyatı komplikasyonları nelerdir?

Diyafram felci tedavisinde uygulanan ameliyatlar pilikasyon ve diyafram pili ameliyatlarıdır. Pilikasyon sonrası en sık karşılaşılan komplikasyonlar diyaframın tekrar yükselmesi, mekanik olarak işlevsiz hale gelmesi ve nefes darlığının geri dönmesidir. Ameliyatla ilişkilendirilen diğer komplikasyonlar arasında cerrahi sırasında kanamalar ve diyaframın yırtılması gibi farklı sorunlar da bulunabilir. Diyafram pili ameliyatı sonrası görülebilen komplikasyonlar arasında ise diyaframa yerleştirilen elektrot ucunun yerinden çıkması ve iletiyi yeterince iletememesi nedeniyle ortaya çıkan nefes darlığı bulunur. Diyafram mekanik bir organ olduğu için ameliyat sonrasında basınç değişikliklerine ve kullanılan cerrahi tekniğe bağlı olarak tekrar sorunlar oluşabilir.

Diyafram felci ameliyatı sonrası nelere dikkat edilmelidir?

Diyafram felci ameliyatı sonrası dikkat edilmesi gereken noktalar, uygulanan cerrahi işleme göre farklılık gösterebilir. Pilikasyon ameliyatı sonrasında özellikle karın içi basıncını azaltmak için kilo verilmesi, gazlı içeceklerin tüketilmemesi, ishal ve kabızlık durumlarına dikkat edilmesi önemlidir. Diyafram pili ameliyatı sonrasında ise hastanın cihazın doğru çalışmasını sağlayacak şekilde ayarlarını takip etmesi çok önemlidir. Bu tedaviyi alan hastalar, yatarken veya aşırı aktivitelerde bulunmaktan kaçınmalıdır.

Diyafram yüksekliği nedir?

Diyafram yüksekliği, diyaframın normal genişlemesini tam olarak gerçekleştiremediği bir durumu ifade eder ve bu duruma diyafram evantrasyonu denir. Diyafram yüksekliğinin en yaygın nedenleri aşırı kilo alımı ve karın içi basıncını artıran faktörlerdir. Bu durum, akciğer röntgeni gibi tetkiklerle tespit edilebilir. Genellikle sağ diyaframın, sol diyaframa göre 1-2 cm daha yüksekte olduğu kabul edilir.

Frenik sinir nedir?

Frenik sinir, temel olarak servikal (boyun kökü) 3-5 köklerinden izole bir sinirdir. İçerdiği motor lifler sayesinde diyaframın mekanik olarak çalışmasını sağlarken, aynı zamanda duyusal lifler aracılığıyla diyaframın ağrısını algılar.