İktidarsızlık neden olur?
Halk arasında sıkça kullanılan “iktidarsızlık” terimi, tıp literatüründe “erektil disfonksiyon” olarak adlandırılan bir durumu ifade eder. Bu rahatsızlık, penisin sertleşmesi olarak bilinen ereksiyonun, cinsel birleşme için yeterli düzeyde olamaması durumunu ifade eder. Aslında, bu tür fonksiyon bozukluklarının zaman zaman hemen her insanın başına gelebileceği bir durum olduğunu belirtmek önemlidir. İktidarsızlıktan veya erektil disfonksiyondan bahsedebilmek için sertleşme sorununun sürekli veya çok sık tekrarlayan bir durum olması gerekmektedir.
İktidarsızlığın toplumda görülme oranı nasıldır?
İktidarsızlık neden olur?
Fiziksel nedenler
Psikolojik nedenler
İktidarsızlığın tedavisi nasıldır?
İktidarsızlık yaşayanlara önerileriniz neler olabilir?
İktidarsızlığın toplumda görülme oranı nasıldır?
“Cinsel performans,” birçok erkek için önemli bir konudur. Penisin sertleşme yeteneğinin azalması veya kaybolması genellikle pek konuşulmayan bir sorundur. Ancak yapılan araştırmalar, her on erkekten birinin bu tür bir sorun yaşadığını göstermektedir. Bu durumun yaşla da ilişkili olduğunu belirtmek önemlidir. Genç yaşlarda bu sorunu yaşayanların oranı düşük olsa da yaş ilerledikçe artmaktadır.
Erektil disfonksiyon sorunu yaşayanların sadece yaklaşık yüzde 10’u bu soruna çözüm aramaktadır. Sorunlarına rağmen doktora başvurmayan veya çözüm aramayan kişilerin sayısının fazla olmasının bir nedeni utangaçlık veya bu tür bir sorunun başkaları tarafından öğrenilmesini istememe olabilir. Ancak daha önemli bir grup, bu soruna çözüm olduğunu bilmediği için, adeta “kaderine razı” bir şekilde yaşamaktadır.
İktidarsızlık neden olur?
Stres, yorgunluk, endişe veya aşırı alkol tüketimi gibi durumlar çoğu erkekte zaman zaman karşılaşılan bir durumdur ve genellikle endişe edilecek bir yanı yoktur. Ancak bu durum aşırı sorun haline getirilirse, “başarısızlık korkusu” eklenerek psikolojik olarak ciddi bir soruna dönüşebilir. Bu, aslında geçici bir durumken sürekli bir sorun haline gelir. Her cinsel birleşmede önceki “başarısızlık” hatırlanır, tekrarlama korkusu nedeniyle cinsel haz engellenir ve penisin sertleşmesi önlenir. Yaklaşık 20 yıl öncesine kadar erektil disfonksiyonun mekanizmaları yeterince anlaşılmadığı için bu durum genellikle psikolojik kökenli olarak kabul edilirdi. Ancak daha sonraki araştırmalar, vakaların %70’inde organik sorunların da olduğunu gösterdi. Bu nedenle çoğu vakada organik ve psikolojik sorunların bir arada bulunduğu anlaşıldı.
Erektil disfonksiyonu anlamak için penisin sertleşme mekanizmasını özetlemekte fayda var. Cinsel uyarılara yanıt olarak vücutta bazı kimyasal reaksiyonlar meydana gelir. Penise gelen ve penisten çıkan sinirlerin etkisiyle, atardamarlardan gelen kan, penisi oluşturan süngerimsi dokularda birikir ve penisin sertleşmesine yol açar. Daha sonra toplardamarlar gevşeyerek biriken kanın boşalmasına izin verir ve sertleşme sona erer. Bu mekanizmayı etkileyen birçok organik neden, penisin sertleşmesini engelleyebilir.
Fiziksel nedenler
Çoğu erkekte stres, yorgunluk, endişe veya aşırı alkol kullanımı gibi durumlar zaman zaman karşılaşılan bu soruna neden olabilir. Bu sorunun organik veya fiziksel nedenleri arasında şunlar bulunmaktadır:
Atardamarların daralması, penise gelen kanın azalmasına yol açabilir.
Toplardamarların gerektiği gibi kapanamaması, kanın geri kaçmasına neden olabilir.
Penise giden veya gelen damarların hasar görmesi ereksiyon sorunlarına yol açabilir.
Hormon bozuklukları, ereksiyonu etkileyebilir.
İlaçların yan etkileri, ereksiyon sorunlarına neden olabilir.
Alkol bağımlılığı veya uyuşturucu kullanımı ereksiyon sorunlarını tetikleyebilir.
Şeker hastalığı, ereksiyon sorunlarına yol açabilen bir faktör olabilir.
Aşırı sigara içmek, ereksiyon sorunları riskini artırabilir.
Yüksek kolesterol seviyeleri, ereksiyon sorunlarına katkıda bulunabilir.
Penisi etkileyen hastalıklar, ereksiyon sorunlarına neden olabilir.
İnme gibi sinir sistemi hastalıkları ereksiyon sorunlarını tetikleyebilir.
Ciddi kronik organ yetmezlikleri, ereksiyon sorunlarına yol açabilir (örneğin, böbrek veya karaciğer yetmezliği).
Psikolojik nedenler
Bir erkekte sertleşme sorununun birdenbire ortaya çıkması veya bazı cinsel birleşmelerde sorun yaşanması, genellikle psikolojik etkenleri akla getirir. Bu durumun tetikleyici faktörleri bazen kolayca tanımlanabilir. Örneğin, cinsel partnerle ilişkide ciddi anlaşmazlıklar, cinsel birleşme sırasında ani duraksamalar veya evde veya işte yaşanan önemli sorunlar gibi. Cinsel birleşme sırasında tatmin kaygısı, depresyon, uygun olmayan bir çevre veya cinsel bilgi eksikliği gibi psikolojik etkenler de rol oynayabilir.
Bu tür bir sorunla karşılaşan kişilerin bilmesi gereken önemli bir nokta, erektil disfonksiyonun son yıllarda yapılan araştırmalarla tedavi edilebilir bir sorun olduğudur. Bu, çaresiz bir durum olmadığını gösterir. Ayrıca, bazen sorunun organik nedenleri olsa bile, psikolojik etkenlerin etkisi olabilir. Başarısızlık korkusu, sorunun daha da kötüleşmesine neden olabilir.
Sonraki adım, yaşam tarzında değişiklikler yapmaktır. Sigarayı bırakmak, alkol tüketimini azaltmak ve stresten uzaklaşmaya çalışmak birçok kişi için faydalı olabilir. Bu önlemlerle sorun çözülmeyen kişiler, tıbbi yardım aramalıdır. Eğer bir aile hekimleri varsa, bu konuyu onlarıyla paylaşmak uygun olacaktır. Hekimleri sorunu çözemezse, üroloji klinikleri veya uzmanların muayenehanelerine yönlendirebilirler.
İktidarsızlığın tedavisi nasıldır?
Hekim, yapmış olduğu muayene ve tetkikler sonucunda ereksiyon sorununun nedenini belirler ve tedavi yöntemlerini belirler. Erektil disfonksiyonun tedavisi için farklı seçenekler bulunmaktadır ve hekim, hastanın durumuna göre bu seçeneklerden birini veya birkaçını bir arada uygulayabilir.
Cinsel Yaşam Düzenlemesi: Özellikle sorunun psikolojik kaynaklı olduğu durumlarda cinsel yaşam düzenlemesi önerilebilir. Eşlerin cinsel ilişkiyle ilgili yaklaşımları incelenerek düzenleyici önerilerde bulunmak faydalı olabilir. Bu uygulamalar, diğer tedavi yöntemleriyle birlikte de kullanılabilir.
Vakum Aletleri: Vakum aletlerinin farklı modelleri bulunmaktadır. Bu aletler, genellikle aynı prensip üzerine kuruludur. Bir tüp ve içindeki havayı boşaltan bir pompa sistemi içerirler. Penis bu tüpe yerleştirilir ve pompa kullanılarak içeride vakum oluşturulur. Bu vakum etkisi ile kan penisin süngersi dokularına dolarken penis doğal bir ereksiyon gibi sertleşir. Ereksiyon sağlandığında, penisin dip kısmına sıkıştırıcı bir bant yerleştirilir. Daha sonra silindirin havası açılarak içine hava girişi sağlanır ve silindir çıkarılır. Bu sıkıştırıcı bant, kanın geri dönmesini engellediğinden ereksiyon devam eder. Ancak unutulmamalıdır ki sıkıştırıcı bandın yarım saat içinde çıkarılması gerekmektedir.
Penis İçine İğne: Bu oldukça etkili bir yöntemdir. Hastaya veya partnerine, cinsel ilişkiden önce penisin süngersi dokusuna iğne yapma öğretilir. Bu amaçla kullanılan çeşitli ilaçlar bulunmaktadır. İğne yapıldıktan sonra 10-15 dakika içinde ereksiyon gerçekleşir.
İdrar Kanalına İlaç: Bu iğnesiz bir tedavi yöntemidir ve oldukça etkilidir. Küçük bir tablet, özel bir uygulayıcı ile üretradan (dış idrar yolu) içeriye yerleştirilir. Burada eriyen ilaç, idrar yolunun duvarından emilerek penis dokusunu etkiler ve 5-10 dakika içinde ereksiyon meydana gelir.
Ağızdan Hap Kullanımı: Cinsel ilişkiden yaklaşık bir saat önce alınan Viagra gibi belirli ilaçlar, ereksiyonu kolaylaştırmak için kullanılabilir. Bu ilaçların önemli bir avantajı, cinsel uyarılma olmadığı durumlarda ereksiyonun otomatik olarak meydana gelmemesidir.
Hormon Tedavisi: Erektil disfonksiyonun bazı vakalarında hormon dengesizlikleri rol oynayabilir. Özellikle testosteron eksikliği durumunda hormon takviyeleri kullanılabilir. Ancak, testosteron eksikliği laboratuvar testleri ile doğrulanmadıkça hormon kullanımı önerilmez.
Cerrahi Tedavi: Bazı vakalarda penis damarlarında ciddi problemler bulunabilir. Bu durumlarda cerrahi operasyonlar ile damar sorunları düzeltilebilir.
Penis Protezleri: Ameliyatla penis içine yerleştirilen cihazlardır. İki temel türü vardır: yarı sert çubuklar ve hidrolik sistem içeren daha karmaşık modeller. Bu protezler, gerektiğinde sertleşmeyi sağlar ve cinsel ilişki sonrası yumuşamayı sağlayan bir pompa ile kontrol edilir. Bu yöntem seçildiğinde, süngersi dokuların bir kısmının çıkarılması gerektiğinden diğer tedavi yöntemleri kullanılamaz.
Penis protezi ameliyatına karar vermeden önce, diğer tedavi seçenekleri hakkında yapılacak tetkikler ve kesin bir karar önemlidir. Bu nedenle hekim önerileri ve değerlendirmeleri büyük önem taşır.
İktidarsızlık yaşayanlara önerileriniz neler olabilir?
Sorunlar paylaşıldıkça küçülür ve bu kural, erektil disfonksiyon durumunda da geçerlidir. Ara sıra erektil disfonksiyon yaşayan erkeklerin eşleri, farkında olmadan bile olsa bazen psikolojik sorunlara neden olabilirler. Ancak sorunun açıkça konuşulup tartışılması, sorunun ortadan kaldırılmasına yardımcı olabilir. Bu, cinsel uyumsuzluk, yetersiz ereksiyon veya erken boşalma gibi durumlarda da etkili bir çözüm olabilir.