Tavuk karası (gece körlüğü) nedir?
Son Güncelleme Tarihi : Ağustos 21, 2024
Tavuk Karası, halk arasında “Gece Körlüğü” olarak bilinen, tıbbi literatürde ise “Retinitis Pigmentosa” olarak adlandırılan genetik bir hastalık olarak karşımıza çıkıyor. Bu hastalık erken evrede karanlıkta görmeyi sağlayan retinadaki ‘rod’ hücrelerinin zaman içinde artan kaybına bağlı olarak gece görememe şikayetleri ile başlıyor. İlerleyen evrelerde ise gündüz görüşünü sağlayan ‘kon’ hücrelerinin de kaybı ile devam ederek son evrede hastanın normal yaşantısını sürdüremeyeceği düzeyde görme kaybı ile sonuçlanmasına neden olabiliyor.
Tavuk karası (gece körlüğü) nedir?
Tavuk karası (gece körlüğü) neden olur?
Tavuk karası (gece körlüğü) belirtileri nelerdir?
Tavuk karası nasıl teşhis edilir?
Tavuk karası (gece körlüğü) tedavisi nasıl sağlanır?
Tavuk karası (gece körlüğü) hakkında sık sorulan sorular
Tavuk karası (gece körlüğü) nedir?
Işığı algılamaya yarayan retina içerisinde bulunan doku hücrelerinin hasar görmesi sonrası tavuk karası hastalığı oluşmaktadır. Genetik bozukluk ebeveynlerden aktarılmış ve olguların yarısından fazlası kalıtsaldır. Diğer bireylerde genetik bozukluk ise ilk defa bireyin kendisinde oluşmaktadır. Hastalık kalıtımsal olabileceği için akraba evlilikleri riski artırmaktadır. Kadınlara oranlar erkeklerde bu sağlık sorunu daha sık görülmektedir. Bazen göz dışında diğer organlarında etkilendiği sendrom olarak adlandırılan formları da bulunmaktadır. Hastalığın ortaya çıkma yaşı kişiden kişiye değişiklik göstermektedir. Aynı zamanda hastalığın ilerleme biçimi de olgudan olguya değişkenlik gösterir. Bu sağlık sorunu ile karşı karşıya kalan bireyleri bir kısmı erken yaşta görme yetisini kaybederken bir kısmı yaşam boyu görmesini sürdürebilmektedir. Genellikle ilerleme şekli ailede birbirini taklit etmektedir. Hastaların aile geçmişleri bilinir ise hastalığın seyri konusunda da tahmin yürütmek kolaylık sağlayacaktır.
Tavuk karası (gece körlüğü) neden olur?
Görme bozukluğunun altında yatan temel nedeni saptamak için uzman bir hekim tarafından fiziksel muayene ve hastalık öyküsünün yanı sıra gereklidir. Tavuk karası hastalığı olarak bilinen ve genetik geçişin önemli bir faktör olduğu bu sağlık sorununda, akraba evliliği sonrası risk faktörü artmaktadır. Bazı uzmanlara göre, toplumda gece körlüğü olarak bilinen tavuk karası rahatsızlığını tetikleyebilecek bir faktör a vitamini eksikliğidir. Semptomların ortaya çıkmasının ardından kesin tanı ve tedavi sürecinin başlatılması için hekim değerlendirmesi büyük bir önem taşır.
Tavuk karası (gece körlüğü) belirtileri nelerdir?
Bu hastalığın tipik belirtileri arasında ilk olarak genellikle gece görmede azalma yer almaktadır. Hastalığın erken evrelerinde göz muayenesi bulguları henüz belirginleşmemiş olmasına rağmen hastalar, karanlıkta gözlerini adapte etmede zorluk yaşamaya başlarlar. Örneğin, aydınlık bir yerden karanlık bir odaya geçtiklerinde, hareket etmekte zorlanabilirler ve bir süre beklemeleri gerekebilir. Aslında bu tür bir adaptasyon sorunu sağlıklı bireylerde de mevcuttur, ancak bu hastaların adaptasyon süreleri anormal derecede uzamaktadır. Hastalık ilerledikçe, rod hücrelerinin kaybı artar ve bu dönemde göz muayenelerinde de belirginleşen bulgular ortaya çıkar, aynı zamanda hastalar artık gece görmemeye başlarlar. Hastalığın ilerleyen aşamalarında, tünel görüşü veya dışarıdan içeriye doğru bir daralma görüşü (periferik görme kaybı) gelişebilir. Hastalığın son aşamasında merkezi görme kaybı meydana gelir ve nadiren tam körlüğe yol açabilir. Genel olarak, tavuk karası hastalığının belirtileri aşağıdaki gibi sıralanabilir:
Işığa karşı artmış hassasiyet.
Gece, gündüz görmeye göre azalma.
İlerleyen evrelerde gündüz görmesinde de azalma.
Görme alanının daralması (örneğin, önde bir ışığın görülebilir olması ancak yan tarafların karanlık veya hiç görülememesi).
Tavuk karası nasıl teşhis edilir?
Tavuk Karası’nın belirtileri ortaya çıktıktan sonra, bireylere Elektroretinogram (ERG) ve Görme Alanı testleri gibi testlerle kesin tanı konulabilir. ERG testi sırasında, yüze ve göz çevresine elektrodlar yerleştirilir ve göz ölçümleri yapılır. Bu hafif ağrı ve rahatsızlığın hissedildiği ERG testinin farklı türleri bulunmaktadır ve farklı amaçlar için kullanılabilirler. Görme alanı testleri, kişinin görme yetisinin seviyesini belirlemek için kullanılır ve bu sayede görme bozukluğu veya kaybı tespit edilebilir. Hastalığın ilerleyen evrelerinde ise doğrudan muayene ile tanı konulabilir. Eğer ailede hastalık varsa, bu testler yardımıyla hastalık erken aşamada tespit edilebilir ve taşıyıcı kişiler belirlenerek akraba evlilikleri engellenebilir.
Tavuk karası (gece körlüğü) tedavisi nasıl sağlanır?
Tavuk Karası hastalığını durdurmak için mevcut herhangi bir tedavi yöntemi bulunmamaktadır. Sadece bu hastalığın neden olabileceği ikincil hastalıklar, örneğin katarakt ve makula ödemi gibi tedavi edilebilir hastalıklar için takip edilir. Hastaların stresi azaltmaları, sigarayı bırakmaları ve yaşlanma karşıtı beslenme önerilerine ek olarak yüksek A vitamini takviyesi önerilmektedir. Kesin bir tedavi olmadığı için birçok alternatif tedavi yöntemi (akupunktur, sülük tedavisi, damar cerrahisi vb.) ve bitkisel ilaç tedavisi önerilmekle birlikte, bu yöntemlerin etkinliği bilimsel olarak kanıtlanmış değildir. Hastalığın son evresinde bulunan hastalar için gen tedavileri ve biyonik göz çalışmaları devam etmektedir. Şu an için sonuçlar tatmin edici olmasa da, gelecekte olumlu sonuçlar elde edilmesi umulmaktadır.
Tavuk karası hastalığı anneden bebeğe geçer mi?
Bu bir kalıtsal sağlık sorunudur ve anne veya baba tarafından bebeğe geçme riski taşır.
Tavuk karası ehliyet alabilir mi?
Gece körlüğü, araç kullanımını engellemese de sürücü yönetmeliğine göre belirlenmiş saatler içinde araç kullanabilirler. Tavuk karası için gen tedavisi mevcut mu? İlerleyen teknolojik altyapı ile bir tedavi süreci geliştirilmesi arzu edilir, ancak şu an için bu durumu tamamen ortadan kaldıracak bir gen terapisi mevcut değildir.